Heerlen

Jordy Clemens

Sinds dit schooljaar moeten middelbare scholen beginnen met het invoeren van de Canon van de Nederlandse Geschiedenis, volgend jaar moet deze zelfs al verplicht worden. Toch ben ik nog geen enkele school tegengekomen die dit in haar lesprogramma heeft ingepast. Je zou kunnen denken aan burgerlijke ongehoorzaamheid. Maar niets is minder waar: het is simpelweg alweer een Haagse maatregel die over het onderwijs wordt uitgestort maar die absoluut onuitvoerbaar is.

In opdracht van toenmalig minister van Onderwijs Van der Hoeven werd door de commissie-Van Oostrom in 2006 een zogenaamde Canon samengesteld, dit is een lijst van vijftig (!) onderwerpen uit de Nederlandse geschiedenis die iedereen zou moeten weten. Een nobel initiatief dat bijna zonder uitzondering werd toegejuicht door iedereen die zich op de een of andere manier met geschiedenis bezighoudt. Ondanks dat er een hevige discussie plaatsvond onder historici over welke themas in de canon thuishoorden (waarom bijvoorbeeld wel Eise Eisinga als maker van het eerste model van ons zonnestelsel maar geen Van Leeuwenhoek?) en welke niet (is het venster gasbel wel geschiedenis?) bleek geschiedenisminnend Nederland in zn nopjes met de uiteindelijke Canon.

Het allergrootste bezwaar tegen de Canon staat dan ook geheel los van de inhoud ervan maar heeft te maken met de aankondiging van de huidige minister van onderwijs, Plasterk, de behandeling van de gehele Canon verplicht te stellen in de onderbouw van het voortgezet onderwijs. Met deze Haagse bemoeizucht wordt de leraar de keuze ontnomen om bepaalde delen uit de Canon wel of niet te behandelen of om bepaalde accentverschillen te leggen. Op hem komt dit over als een diskwalificatie van een zeer deskundige groep mensen die meer dan voldoende inzicht hebben om zelf in te schatten hoe ze hun lesprogramma inrichten. Bovendien is het totaal ongeloofwaardig dat het onderwijs kort tevoren naar aanleiding van het rapport Dijsselbloem nog was beloofd dat het voorlopig geen nieuwe onderwijsvernieuwingen over zich uitgestort zou krijgen, maar nu juist dat gebeurt!

Geschiedenisdocenten hebben nu al grote moeite om binnen veel te weinig tijd alle kerndoelen, examendoelen en de pas geleden ook nog gentroduceerde historische tijdvakken te behandelen. Nog meer verplichte stof pst simpelweg niet. In een openbare brief aan de Tweede Kamer sprak een grote groep hoogleraren, universitair docenten en hogeschooldocenten geschiedenis en geschiedenisdidactiek in oktober jl. al van kunst en vliegwerk bij het op elkaar afstemmen van alleen al die bestaande eisen. De 23 ondertekenaars van de brief vormen een brede delegatie die zich, gesteund door een meerderheid van de Nederlandse geschiedenisdocenten, terecht de vraag stelt waar men deze slag in het gezicht aan verdiend heeft. Voorlopig dieptepunt in de ogen van deze onderwijsmensen is de totaal niet terzake doende opmerking van PvdA-Kamerlid Depla die stelde dat nu in achterkamertjes door het Cito wordt bepaald wat kinderen moeten kennen en dat de Canon daarin verandering zou brengen. Beide stellingen slaan natuurlijk volledig de plank mis want het ministerie van onderwijs stelt nog altijd zelf alle doelen vast.

Bovendien is het niet te verdedigen dat een docent in de laagste leerwegen van het vmbo bijvoorbeeld, bij leerlingen die nauwelijks de huidige stof kunnen bevatten, uit zou moeten leggen hoe het gedachtegoed van Spinoza in elkaar zat. Ik daag hierbij dan ook alle Kamerleden die begin volgend jaar vr het verplicht stellen van Canon willen gaan stemmen uit een gastles komen geven op de vmbo-school bij mij om de hoek. Of liever nog; geef niet toe aan deze Canon van de illusies die minister Plasterk u voorhoudt.