Heerlen

In het Limburgs Dagblad van 19 maart 2016 wordt de discussie over het monument, bedoeld als eerbetoon aan de mijnverleden, voortgezet. Onder de titel: "Over het belang van draagvlak" worden twee visies hierop, tegenover elkaar gezet. Aan de ene kant de visie van stedenbouwkundige Michel Habets. Hij stelt dat je discussies over kunst in de openbare ruimte aan vakmensen over moet laten. Ron Meyer daarentegen, pleit voor het betrekken van zo veel mogelijk mensen. Alleen zo ontstaat een monument dat eer betoont aan een verleden waar iedereen trots op wil zijn; een monument wat mensen raakt, ontroert of tot discussie aanzet. Een monument waar velen trots op kunnen zijn. Hieronder kunt u Meyers bijdrage lezen. 

Afgelopen week trapte wethouder Jordy Clemens op de rem bij het door een kunstjury gekozen eerbetoon aan het mijnverleden. Hij wil meer draagvlak. Clemens opent daarmee een cruciale discussie. Van eerbetoon tot IBA: van wie is de stad?

Het idee voor het eerbetoon werd afgedwongen door het overweldigende enthousiasme dat het Jaar van de Mijnen en Serieus Request losmaakten. Van de thuiszorger tot de timmerman, van de koempel tot zijn kleinkinderen. Eind 2015 was 'trots' het meest gebruikte woord in Heerlen.

Als we met nieuwe iconen dát gevoel van trots willen benaderen, zullen we veel mensen moeten betrekken. Van de miljoenen investeringen van IBA-bouwprojecten tot een eenvoudig eerbetoon aan ons mijnverleden.

Betekent dit dat elke plantenbak, elk bouwwerk en elke muurschildering voortaan via een referendum aan alle Heerlenaren moet worden voorgelegd? Nee natuurlijk niet. Tussen een plantenbak en een eerbetoon zit een wereld van verschil. En tussen een referendum en brede betrokkenheid zit een universum aan mogelijkheden. Wie een sterke democratische gemeenschap wil, wakkert gepassioneerde betrokkenheid bij ideeën en iconen juist aan. En, natuurlijk, het koord van inspiratie boven de diepe afgrond van publieke kritiek is afschrikwekkend dun. Maar kom op, een architect, kunstenaar of volksvertegenwoordiger die bang is voor het oordeel van mensen heeft het verkeerde vak gekozen.

Goede kunst, architectuur en ideeën hoeven niet door iedereen geliefd te zijn, ze moeten uitdagen en mogen wringen. Dit is absoluut geen pleidooi om als een schaap de kudde te volgen. Maar wel een aanklacht tegen de neiging zelfs een eerbetoon aan onze identiteit aan deskundologen uit te besteden. Niet discussie, maar onverschilligheid is namelijk het grote gevaar voor onze samenleving. Onverschilligheid verdooft elke prikkel om je omgeving te koesteren. Terwijl trots een katalysator is van inspiratie en initiatieven. Als ons eerbetoon aan het mijnverleden de koempel of zijn kleinkind niet raakt of ontroert, zal er van trots op straat weinig sprake zijn.

Dus wethouder, kunstjury en IBA-baas, wees niet bang, vraag de timmerman, de thuiszorger en de koempel wat ze vinden. Ze bijten niet.