Heerlen

De SP-fractie in de Gemeenteraad van Heerlen presenteert een breed pakket van maatregelen om het gebruik van lachgas te ontmoedigen en tegen te gaan. SP raadslid Sedai Bayraktar heeft de maatregelen tijdens de vergadering van de Commissie Leefomgeving (LO) op 4 december 2019 aan burgemeester Emile Roemer aangeboden.

Foto: Chris Hesse

Het aantal gebruikers van lachgas als drug neemt sterk toe. Vooral onder jongeren is dit genotsmiddel populair. Maar het gebruik van lachgas brengt de nodige risico’s en overlast met zich mee zoals vervuiling (lachgaspatronen, ballonnen), grote gevaren voor de verkeersveiligheid en - alhoewel hier nog geen eenduidige onderzoeksresultaten over zijn – bij veelvuldig en langer gebruik, mogelijk ook ernstige gevolgen voor de gezondheid van de gebruikers.

De landelijke, groeiende trend wordt ook in Heerlen waargenomen. Deskundigen en professionals maken zich zorgen dat er te licht over de gevaren van het lachgasgebruik wordt gedacht. Het wordt snel als “normaal” gezien. Door de risico’s kunnen we echter niet doen alsof er niets aan de hand is.  Wat de SP betreft moeten er snel breed pakket van maatregelen, zowel preventief als handhavend, komen om het groeiende gebruik van lachgas als drug en de hiermee samenhangende maatschappelijke problematiek, af te remmen.

Lachgasonderzoek

Het welzijn van de jeugd, zowel als het aanpakken van overlast in de openbare ruimte, staan bij de SP en in het coalitieakkoord ‘Samen doorbouwen met lef’, hoog in het vaandel. Als vervolg op het vorige eigen lachgasonderzoek, dat op 11 september 2019 aan het gemeentebestuur van Heerlen is aangeboden, heeft de SP-fractie zich verder in deze materie verdiept. Raadslid Bayraktar: ,,We hebben gesprekken gevoerd met professionals en (ervarings-)deskundigen over de effecten van het gebruik van het lachgas.’’

Op basis van die opgedane kennis heeft de SP dit vervolgonderzoek samengesteld. Met dit vervolgonderzoek wil de SP het gemeentebestuur van Heerlen helpen en meedenken om het lachgasgebruik en de gerelateerde maatschappelijke problematiek aan te pakken.

Voorstellen

Op basis van de gesprekken en interviews pleit de SP-fractie voor deze concrete acties:

• Via grootschalige voorlichtingscampagnes scholieren en jongeren bewust maken van het risico op gezondheidsproblemen door het gebruik van lachgas. Deze voorlichting geven vanaf groep 8 van de basisschool en in het voortgezet en middelbaar (beroeps-) onderwijs. Hierbij kan bijvoorbeeld de burgemeester die dit onderwerp in portefeuille heeft, in de komende maanden alle scholen en hangplekken bezoekt om met scholieren en jongeren te praten over de gevaren van het lachgas.

• Voorlichting geven aan ouders. Ouders hebben vaak niet door dat hun kinderen lachgas gebruiken. Het effect van wiet en alcohol is langduriger en makkelijker te ontdekken. Bij lachgas is dit minder dan een minuut. De GGD kan hier een belangrijke rol spelen.

• Voorlichtingsmaterialen achterlaten in wachtkamers van onder andere huisartsen, therapeuten en ziekenhuizen.

• Bekende lachgaslocaties voorzien van afschrikposters: posters die wijzen op de effecten van lachgas op het lichaam en de grote risico’s van het gebruik (lees hiervoor ook het rapport onderaan deze pagina).

• Intermediairs (jongerenwerkers, leerkrachten, straatcoaches, etc.) trainen en inzetten op vroeg signalering. Lachgasgebruik is niet makkelijk te herkennen. Het gebruik ervan is  niet aantoonbaar met behulp van de bestaande drugstesten. Hierdoor is het ‘ongrijpbaar’ en extra gevaarlijk. Het is raadzaam om ook beveiligers en BOA’s hierin mee te nemen door het gebruik van lachgas een onderdeel van de opleiding te maken.

• Het aanbod van activiteiten in jongerencentra uitbreiden voor jongeren boven de 18 jaar (tot maximaal 30 jaar). Uit de gesprekken blijkt dat deze groep o.a. uit verveling lachgas gebruikt. Ze kunnen in hun vrije tijd vrijwel nergens naar toe. Ze willen graag naar jongerencentra gaan, als dat kan. In Heerlen kunnen jongeren momenteel daar tot hun 17e jaar terecht.

• Verbod op de verkoop van het lachgas in het uitgaansleven en op evenementen. Dit kan vooralsnog op basis van vrijwillige afspraken met horecaondernemers/verkopers en organisatoren van evenementen. De maatschappelijke betrokkenheid van de ondernemer kan hierin een rol spelen. Als vrijwillige afspraken onvoldoende effect hebben, kan onderzocht worden of een verbod op basis van de APV tot de mogelijkheden behoort. Bij evenementen zou een verbod in de evenementenvergunning opgenomen kunnen worden.

• In de evenementenvergunningen het inzetten van EHBDDO (Eerste Hulp bij Drank- en Drugsongevallen) verplicht stellen.

• Verbod op het transport van lachgasflessen zonder geldige vergunning. Boetes uitdelen van boetes indien vervoer niet conform de geldende richtlijnen gebeurt. Lachgas valt onder de zogenoemde oxiderende gassen en daarmee onder de richtlijnen van het vervoer gevaarlijke stoffen (ADR). Aan het transport en de opslag van lachgas zijn strenge regels verbonden. Hier liggen dan ook mogelijkheden voor een striktere handhaving.

• Handhaving op het gebruik van lachgas in het verkeer. Bestuurders die lachgas gebruiken tijdens het besturen van een voertuig dienen in ieder geval te worden aangepakt. Zelfs geruime tijd na het gebruik van lachgas kan er nog sprake zijn van een verstoorde waarneming en verstoord coördinatievermogen. Levensgevaarlijk achter het stuur!

Bijlage: 

onderzoeksrapport lachgas