Algemene beschouwingen 2020, eerste termijn
Algemene beschouwingen 2020, eerste termijn
SP fractievoorzitter Ron Meyer sprak deze tekst uit tijdens de Algemene Beschouwingen in november 2020:
Voorzitter, 2191 dagen. Oftewel 6 jaar. Dat is het verschil in levensverwachting tussen twee van mijn beste vrienden: Ad en Martijn. Ad maakt treinen schoon en Martijn is eigenaar van een financieel adviesbureau. Beiden zijn geweldige vrienden en fantastische vaders van jonge kinderen. Ad zal naar verwachting 6 jaar jonger overlijden en 15 jaar eerder ziek worden. Ad woont niet in Mogadishu, Ad woont in Meezenbroek. Martijn in Caumerveld. Fysiek wonen ze 2463 meter van elkaar vandaan, sociaaleconomisch lichtjaren. Wie van Martijn met de bus naar Ad reist, verliest – bij wijze van spreken – bij elke bushalte een
jaar van z’n leven.
En Corona maakt het erger: “Er ligt op dit moment geen dwarsdoorsnede van de maatschappij in het ziekenhuis met corona, zeggen artsen, maar een sociaal-economische onderklasse. In armere buurten lopen mensen een hoger risico om ernstig ziek te worden van Covid19.”
rapporteerde de NRC afgelopen zaterdag.
Werken in het distributiecentrum, de pakketbezorging of de thuiszorg kent grotere risico’s. Ad kan niet thuis werken. De treinen worden niet schoon van achter een laptop. Opa of oma worden evenmin gewassen via Zoom of Teams. Ad’s vrouw Ria werkte in de thuiszorg. Tot ze ernstig ziek werd. Ad en Ria hebben 2191 dagen achterstand en er is een storm op komst.
Juist nu zijn sociale keuzes bittere noodzaak. Voorkomen is beter dan genezen, maar ook goedkoper. Het is daarom ook oliedom wat Gedeputeerde Dritty riep afgelopen maanden. Zijn gretigheid om naar de Heerlense sociale keuzes te wijzen als oorzaak van tekorten, sloeg de plank volkomen mis. De sociale én de financiële.
Neem nou de bestrijding van dakloosheid. Landelijk is de dakloosheid verdubbeld, in Heerlen juist fors gedaald. Had Heerlen vijftien jaar geleden niet gekozen voor Operatie Hartslag, dan hadden we het daklozenprobleem nooit zo fors weten terug te brengen. Maar waren de kosten ook nog eens veel hoger geweest. Kijk naar Maastricht. Daar werd gekozen voor extreme
concurrentie in de zorg. Slechter voor de mensen én duurder voor de
gemeenschap. Wij kiezen voor samenwerking ipv markwerking. Voor
schoolzwemmen, voor opzienbarende werkgelegenheidsresultaten en de
komst van de kindertandarts! Kan het College voor eens en voor altijd bevestigen dat sociale keuzes niet de oorzaak maar de oplossing zijn?
Voorzitter, hoewel hun werelden verschillen, kennen Ad en Martijn gemeenschappelijke passies. Één ervan is hun ontluikende trots op Heerlen. Ad wijst op het station bezoekers de weg. Martijn overtuigde zijn partners om hun kantoor uit Maastricht naar Heerlen te halen. Zo trots als een pauw. Ze genieten van de vele creatieve optimisten als Pat van de Tostibar, Ella van de Fietseria, Sjaak van Streetwise en Michel van de
Stadsrevisie.
We kunnen onze schaarse euro’s maar één keer uitgeven, maar met creativiteit en overtuiging kunnen we investeringen van anderen toevoegen. Het Maankwartier, de Nieuwe Nor, Schinkel, de aanstaande vergroening en het opknappen van gevel na gevel. Schitterend! We hadden 15 jaar geleden een moord gepleegd voor deze vooruitgang.
Beste College, laat u daarom niet ophouden door procedurepolitici, pessimismeprofeten of schreeuwspeculanten. Moedig voorwaarts, want de toekomst is aan de optimisten. Aan de mensen die wat van deze stad willen maken. Het terughalen van het onderwijs naar de stad zou de transformatie van ons centrum compleet maken. Wanneer verwacht u keuzes op dit gebied?
Die transformatie zou het College overigens veel beter in de etalage moeten zetten. Visualiseren. Kijk hoe het Thermenmuseum zich presenteert. Van een stapel oude stenen naar het oudste Romeinse badhuis dat via moderne visualisaties op een uitmuntende wijze tot leven is gebracht. Wow! Stelt u zich eens voor als we dat met de transformatie in de binnenstad zouden doen. (motie "etaleer het erfgoed en de transformatie")
Voorzitter, ook de buurten ‘achter het spoor’ verdienen vooruitgang. Op het vlak van veiligheid en leefbaarheid bijvoorbeeld. Is het College bereid de
Mini-Hartslag-methode en de gezamenlijk Impuls-investeringen op dat
gebied los te laten, bijvoorbeeld Saffierstraat en Sittarderweg? Ook fysiek verdienen die buurten beter. Het is slechts een kilometer vanaf het station naar de uitlopers van de Brunssummerheide. Durft het College samen met de buurt de Kempensweg en de Meezenbroekerweg op te knappen en een groene loper richting Brunssumerheide te maken?
Is de SP tevreden met alles in deze begroting? Zeker niet.
a) Ten eerste. Wij willen de toezegging van het College dat het afremmen
van de stijging van kosten voor bewindvoering niet tot onverteerbare
problemen leidt. Zet vooral een rem op de levenslange subsidiekraan naar bewindvoerders, maar laat mensen die ondersteuning nodig hebben (tussen 100 en 120% sociaal minimum, en niet in de schuldsanering), niet tussen wal en schip vallen. Als het College het niet doet, dan komen wij met een voorstel. Bent u bereid om voor de meest kwetsbare groepen het mantra "Voorkomen is beter dan genezen" leidend te laten zijn?
b) Ten tweede. Martijn zal er geen seconde van wakker liggen en voor Ad
helpt het aan het einde van de maand. Wat ik bedoel staat keurig in het Coalitieakkoord: 10.6. Gemeentelijke belastingheffing kan eerlijker (...) We werken daarom verschillende scenario’s uit om bij een gelijke totaal-opbrengst voor de gemeente enerzijds de afvalstoffenheffing en rioolrecht te verlagen en anderzijds de OZB te verhogen.” Waarom voldoet u al 2,5 jaar volstrekt niet aan deze opdracht?”
c) Ten derde. Ik ben nu 15 jaar raadslid en ik ken inmiddels het patroon. In het eerste deel van het jaar moet er miljoen-miljard bezuinigd worden. Krantenkoppen. Stress. Paul Hazen die ritueel voorspelt dat de gemeente ten onder gaat. In het tweede deel van het jaar blijkt de soep niet zo heet gegeten te worden.
HOE KAN DIT? Waarom is er kennelijk zo weinig grip? En: hoe zit het met de novembernota en de jaarrekening? Het zou ook niet voor het eerst zijn dat die positiever is? De raad wil realistische inzichten, geen paniekvoetbal.
De Duitse patholoog en liberaal Rudolf Virchow zag het 150 jaar geleden al goed: „Die Medizin ist eine soziale Wissenschaft, und die Politik ist weiter nichts als Medizin im Großen.“
Voorzitter, dit is geen tijd om terug te schakelen, maar om te versnellen. We hebben een nieuwe Operatie Hartslag nodig. Gericht op de sociaal-economische achterstanden. En daarom doet de SP vandaag het voorstel om met het project Heerlen-Noord vol in te zetten op een Nationaal
Programma.
“Een Nationaal Programma was nodig, omdat de sociaaleconomische problemen in omvang en intensiteit ongekend zijn voor Nederland.“ zo concludeerden Mans en Deetman na een onderzoek over Rotterdam. Ongekend voor Nederland, maar helaas niet voor Heerlen. Afgelopen week sprak ik met de directeur van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid. Hij deelt graag zijn ervaringen en lessen en ik heb hem uitgenodigd deze kant op te komen. Let wel. Die programma’s doen echt niet alles goed. Zo past het slopen van betaalbare woningen en het wegjagen van mensen met bescheiden inkomens absoluut niet bij deze stad. Wij zijn geen Groningen of Rotterdam. Maar we zijn het aan de Heerlenaren verplicht om alles uit de kast te halen.
En wel om drie redenen:
- De Heerlense sociale inhaalrace
werkt. - Corona maakt ’m nog urgenter;
- We moeten en willen dus veel
sneller!
De Rotterdamse professor Johan Mackenbach zei het als volgt:
“De sleutel tot een goede gezondheid ligt vaak niet in de spreekkamer, maar in de politieke arena.” Of je nou van de SP, de Ouderenpartij, Hoensbroeks Belang of de Partij voor de Dieren bent. Die opdracht is aan ons allen. Juist nu!
Voor Ad, voor Martijn, voor hun kinderen, voor onze kinderen, in alle buurten van onze stad! (motie sociaaleconomische achterstanden)
