Heerlen

Dinsdagavond 4 december debatteerde de Heerlense gemeenteraad over de liquiditeitsproblemen bij cultuur- en wijkgebouw Patronaat. SP-fractievoorzitter Ron Meyer sprak als volgt de 1e termijn uit:

Voorzitter,
In maart van dit jaar gingen mensen enthousiast aan de slag in het Heerlense Patronaat. Het Patronaatsgebouw was kort daarvoor in oude glorie hersteld. Een gebouw met een eigen ziel, zo een waarvan er zoveel verloren zijn gegaan in onze stad. In minder dan een jaar na de start staan we voor de moeilijke afweging of en hoe we verder gaan met het Patronaat.

Nog even een sprong in het verleden. De Raad besloot indertijd om het Patronaat een duidelijke buurtfunctie te geven en in te richten als een cultureel podium voor amateurkunsten. Het zou naast de stadsschouwburg, de nieuwe Nor en Lexor, een aanvulling zijn. Vlak daarna besloot een meerderheid van de Raad om ook nog eens een middenzaal te bouwen bij de te renoveren stadsschouwburg. Zoals u weet, voorzitter, stemde SP-fractie indertijd tegen de middenzaal. Enerzijds omdat er op dat moment fors bezuinigd werd op armoede- en welzijnsbeleid, anderzijds omdat het de vraag was of er niet te veel podia zouden ontstaan. De middenzaal ging door. En ons bekruipt nog steeds de vraag of zoveel podia niet te veel van het goede zijn. Oftewel: hebben we niet te veel geinvesteerd in stenen? Hoewel die vraag blijft, moeten we uitgaan van de situatie zoals die is. In de huidige overweging heeft de SP 3 belangrijke vragen betrokken:
- Willen we dat het Patronaat blijft bestaan?
- Wat hebben we daar voor over?
- Krijgt de huidige stichting ons vertrouwen? Als we het Patronaat als culturele voorziening voor de hele stad en als buurtvoorziening belangrijk vinden, lijkt een streven naar voortbestaan van het Patronaat voor de hand te liggen. Het zou bovendien kapitaalvernietiging betekenen als we het Patronaat nu als instelling zouden laten vallen. De gemeente zou hoogstwaarschijnlijk ook nog eens subsidies moeten terugbetalen. Om het Patronaat uit het dal te trekken, zal er fors geld bij moeten. De vraag is echter of onze stad op dit vlak uberhaupt een keuze heeft. Wat kost het de gemeente immers als we het Patronaat niet als culturele voorziening overeind zouden willen houden? Om de belangrijkste vraag- aan wie vertrouwen we dat extra gemeenschapsgeld toe?- te beantwoorden, dient goed naar de feiten uit de voorgaande maanden gekeken worden. En zelfs dan is het een lastige kwestie. Want buiten kijf staat dat vele vrijwilligers en betrokkenen hard gewerkt hebben. Het enthousiasme van al die mensen maakt het des te moeilijker te oordelen dat de stekker uit de huidige stichting moet. De SP denkt dat de feiten voor zich spreken. In het oog springt met name de situatie met betrekking tot het bedrijfsplan: terwijl in mei reeds financiele problemen aan de orde waren, moest het Heerlense College er bij de stichting in september op aandringen dat een nieuw bedrijfsplan zou worden overlegd. Dat bedrijfsplan ontbeerde volgens extern onderzoek essentiele onderdelen (van een marktonderzoek tot een SWOT-analyse, van een duidelijke administratieve organisatie tot een realistische toekomstvisie). Het extern onderzoek concludeert letterlijk: "Uit het bedrijfsplan blijkt niet duidelijk hoe de huidige situatie zal worden gekanteld naar een toekomstige situatie. Dit gaat ten koste van het draagvlak voor het bedrijfsplan."
Met andere woorden, voorzitter, een half jaar na het eerste signaal van liquiditeitsproblemen heeft de stichting geen duidelijke en realistische toekomstvisie.Zowel uit intern als extern onderzoek vloeit stevige kritiek op het functioneren van de dagelijkse leiding en de Raad van Toezicht voort. Er kan getwist worden over bepaalde details, over sommige aankopen en bedragen, zelfs over of we met z'n allen niet te enthousiast waren mbt de kosten van de exploitatie. Maar daar gaat het niet echt om. Die discussies zijn volgens de SP in elk geval niet de kern. De kern van de zaak is dat de stichting op de beslissende momenten onvoldoende blijk heeft gegeven van haar deskundigheid en betrouwbaarheid. Kenmerkend voor het onprofessionele gedrag van de stichting is de afwijzing van het onderzoek van de rekeningencommissie. De stichting wilde alleen onder voorwaarden meewerken aan een financieel onderzoek. Zelfs een vorm waarin de accountant van de stichting zou reageren op het externe onderzoek werd van de hand gewezen. De stichting verblijft kennelijk in een sfeer van wantrouwen jegens de gemeente en iedereen die nader onderzoek wil verrichten. Zij geeft bovendien geen blijk van enige vorm van zelf-reflectie. Zelfs in de allerlaatste brief die wij van de stichting afgelopen weekend mochten ontvangen, wordt de oorzaak niet mede gezocht in eigen disfunctioneren, zoals geconcludeerd in diverse onderzoeken. Als je die conclusies niet serieus, geeft dat weinig blijk van professionaliteit en deskundigheid. In de betreffende brief aan deze Raad geeft de stichting aan voor 160.000 euro door te willen gaan. Ook die brief hebben wij overwogen. Onvermijdelijk komt in die overweging de volgende vraag weer aan de orde: hebben we voldoende vertrouwen in de stichting op basis van haar functioneren tot dusverre om zoveel gemeenschapsgeld te investeren? Conclusie: wij denken dat er geen andere weg is dan afscheid te nemen van de huidige leiding van de stichting exploitatie Patronaat Heerlen. De directeur en de raad van toezicht hebben wat de SP betreft niet voldoende gefunctioneerd. Wij roepen de RvT en de directeur op zich terug te trekken en mee te werken aan een snelle, warme en soepele overgang. Daar zijn onze stad, de wijk en het Patronaat als instelling het meest bij gebaat.