Heerlen

In sporttermen wasHeerlen jaren geledeneen bokser die in de touwen hing. Een vechter waar niemand nog een rooie cent voor gaf. Supporters die hard wegholden en de manager en verzorger die ruzind over straat gingen. En het belangrijkste: een bokser die absoluut niet meer in zichzelf geloofde. En toch, die ellendige zielige bokser, die zo murw geslagen was, die gaf niet op. De bokser van 2009 heeft schrammen in zijn gezicht, een dik oog en een bloedneus. Maar, hoe gehavend de bokser ook uit ziet, hij is niet KO. Sterker nog: hij is uit de touwen en vecht weer. Hij staat voorhet belangrijkste gevecht in zijn carriere!

Hier vind je de gehele bijdrage van de SP-fractie in de 1e termijn van de Algemene Beschouwingen.

Algemene Beschouwingen- Bijdrage SP- de Linkse directe!

Voorzitter,
Wenn inne get va Hele zeet, jong dee kunt a mich. Een in Heerlen wereldbekende zin in een nog bekender liedje. Een zin die kwetsbaarheid, trots n strijdbaarheid uitademt. Trots en strijdbaarheid. Het zijn begrippen die in Heerlen actueler zijn dan ooit. En dat is heel wat.

Want: In sporttermen was Heerlen een bokser die in de touwen hing. Een vechter waar niemand nog een rooie cent voor gaf. Supporters die hard wegholden en de manager en verzorger die ruzind over straat gingen. En het belangrijkste: een bokser die absoluut niet meer in zichzelf geloofde.

En toch voorzitter, die ellendige zielige bokser, die zo murw geslagen was, die gaf niet op. De bokser van 2009 heeft schrammen in zijn gezicht, een dik oog en een bloedneus. Maar, hoe gehavend de bokser ook uit ziet, hij is niet KO. Sterker nog: hij is uit de touwen en vecht weer. Hij gelooft in zichzelf!

Die strijdbare houding is d grote winst voor de stad en haar inwoners. En daaraan hebben het College en deze raad een bescheiden bijdrage kunnen leveren.

Nieuwe elan

Het nieuwe elan dat de afgelopen jaren zijn intrede deed in veel Heerlense hoofden, resulteerde in nogal wat successen. Van de culturele lente tot een spectaculaire daling van het aantal uitkeringen tot aan de crisis. Van behoud van belangrijke werkgelegenheid (Arcus, CBS, UWV, etc.) tot succesvolle proeven met het Mijnwaterproject. Van een nieuw station (en als de kinderziektes verholpen zijn, dan kun je er ook op droge bankjes zitten) tot een relatief goede benadering van de Heerlense thuiszorg. Van de betrokkenheid van jongeren tot opfleuren van het centrum. Van brede bewondering voor Hartslag Heerlen tot waardering voor de sociale keuzes.

Heerlen als energieke stad, Heerlen als coole stad, Heerlen als sociale stad. Heerlen als stad in opbouw. Heerlen, een stad waar de kracht van Onderop komt. Alleen daarom al kun je in Heerlen niet aan komen zetten met lokale bezuinigingen op de allerarmsten of op degenen die goede zorg nodig hebben. Maar daarover later meer.

Recentelijk mogen enkele successen toegevoegd worden. Het Maankwartier komt er. Dat is niet zomaar iets. Dat is een enorme prestatie. Op een enkeling na geloofde de raad van meet af aan- en tot het einde- in het Maankwartier. Uiteindelijk stemde de raad zelfs unaniem in. Iets dat- naast de daadwerkelijke realisatie van het Maankwartier- ook uniek mag worden genoemd. En dat Camiel Eurlings 15 miljoen euro mocht komen brengen, is in feite k voor hem een voorrecht. Het mooiste project van Nederland. Wie had dat 10 jaar geleden over onze stationsomgeving kunnen dromen?
Het Schoolzwemmen blijkt uitermate populair: ruim 500 scholieren deden mee- waarvan bijna de helft geen diploma had.

Zelfs in de Atlas der Nederlandse gemeenten steeg Heerlen 2 plaatsen. Iets dat gezien de maatstaven van die Randstad-peiling een klein wonder genoemd mag worden.

Kortom: niemand, maar dan ook helemaal niemand, kan en zal ontkennen dat Heerlen de afgelopen jaren uit de Touwen klom. Niemand zal ontkennen dat het beter gaat met de stad en veel van haar inwoners.

Klappen en kwetsbaarheid

Maar meneer de voorzitter. Bter. Inderdaad, beter.. maar, dat is nog lang niet goed. Want we blijven een- naar rijke Nederlandse begrippen- arme stad. En ondanks de successen en ondanks de verbeterde Staat van de Stad, bleef n blijft Heerlen uitermate kwetsbaar. Veel Heerlenaren zijn laag opgeleid, hebben moeite met rondkomen en lopen een groot risico op straat te belanden. Veel Heerlenaren zijn wanhopig over de toekomst.

Onbegrip leidt tot wanhoop

Mensen begrijpen niet waarom woningen niet gerenoveerd worden, maar de huur wel om hoog gaat.

Mensen begrijpen niet waarom de hoogste baas van Licom meer dan 2 ton verdient, terwijl de mensen die het werk moeten doen eerst jarenlang op een wachtlijst staan om vervolgens als ze eindelijk toegelaten worden 5 jaar lang op het minimumloon te moeten zitten.

Mensen begrijpen niet waarom er langer doorgewerkt zou moeten worden, terwijl nog niet 1/3e van de mensen boven de 60 aan het werk is en er een enorme jeugdwerkloosheid is.

Mensen begrijpen niet waarom het grote graaien aan de top door kan gaan, maar de gewone man aan loonmatiging moet doen.

Mensen begrijpen niet waarom de regering wil bezuinigen op vanalles-en-nog-wat maar niet op de dikke-huizen-subsidie.

Mensen begrijpen niet waarom banken miljarden gemeenschapsgeld ontvangen maar ziekenhuizen tegen elkaar uit worden gespeeld. (MOTIE)

Voor dat laatste punt, dient de SP-fractie een motie in. Ons Atrium lijkt namelijk de dupe te worden van de grootheidswaanzin van de Orbis-top, de passiviteit van het Rijk en het spelletje heers- en verdeel van de commercile jongens van de zorgverzekeraars en nota bene de Banken. Een fusie f verregaande samenwerking zal grote gevolgen hebben voor de werkgelegenheid n de zorgmogelijkheden in onze regio. Afgelopen vrijdag riepen wij diverse Burgemeesters op in actie te komen en het Rijk aan de oren te trekken. Gisteren liet het College in duidelijke taal van zich horen. Goede zaak! Als steun in de rug zou een motie van deze raad een goed signaal zijn.

De kwetsbaarheid van de stad kent een lange geschiedenis. Die is hier al vaak genoeg aan bod gekomen. Daaraan kan een nieuw hoofdstuk worden toegevoegd.

Financieel Tekort
Heerlen kent een fiks tekort op de begroting. Een structureel tekort. Van zon 13 miljoen. Dit College en deze raad staan voor een verschrikkelijk moeilijke taak om deze klus te klaren.

En was het maar waar, was het maar waar zoals sommigen stelden, dat dit allemaal te doen heeft met overdreven uitgaven van dit College. Was het maar waar dat Heerlen Sinterklaas gespeeld heeft. Dan was het namelijk gemakkelijk: dan werden de kadootjes teruggehaald. Laat degenen- hier in de raad- die dat hardop schreeuwen- aan de mensen in de stad uitleggen dat versterking van de positie van de allerarmsten, verbetering van de veiligheid n versterking van de buurten als kadootjes moeten worden beschouwd. Kadootjes waar ze bovendien zelf mee instemden. Kom maar op, denk ik dan.

Het CDA stelt in een bericht- bijna triomfantelijk-"Wanbeleid links college leidt Heerlen naar rand van de afgrond!
Operatie Drieslag zou volgens Claessens en co zelfs weer uit de kast getrokken moeten worden. Het is een bijna zielige schreeuw om aandacht van een hopeloos zoekende oppositiepartij. Je zou in eerste instantie geneigd zijn te zeggen dat het een merkwaardige switch betreft. Immers, het CDA stemde net als de rest van de raad in met het terugdraaien van de voorgestelde bezuinigingen op Alcander, kamerbewoners en bijzondere bijstand. Maar, meneer de voorzitter, zo merkwaardig is het helemaal niet. Want bij het huidige CDA in Heerlen is in de verste verte geen lijn te vinden. De C staat in elk geval niet voor Consequent. Noemde het CDA Drieslag vlak na de verkiezingen nog noodzakelijk . Daarna werd het College beschuldigt van voortzetting van het oude CDA-beleid. Weer even later stelde Claessens- refererend aan Hols Drieslag- (en ik citeer) Verkeerd te zijn ingelicht door het toenmalige College en het jammer te vinden dat we er toen mee ingestemd hebben. Om nu weer hoog van de toren te blazen dat het allemaal aan links ligt.

Een prachtig staaltje knipperlicht-tactiek en draaikonten-gedrag. Armoedig opportunisme van een partij met een rijke bestuurlijke traditie. U kunt blij zijn dat de cameras in deze stad in ieder geval niet in deze raad hangen.

Ook de Leefbaren suggereren dat het tekort ontstaan is door beleid van het huidige College. Het zouden volgens Hummel en co namelijk de SP-kiezers zijn die de ellende moeten betalen, zo tekende de krant op. Een potje Labeling, waar de strategen van de Amerikaanse Republikeinse partij jaloers op zouden zijn. Maar ach, Hummel zou Hummel niet zijn om bij de eerstvolgende vergadering een andere koers te kiezen. Hij prees in de cie PAF het College de hemel in. Laat het College er niet te veel waarde aan hechten, want de koersvastheid van de Leefbaren is als een aandeel Fortis in overnametijd.

Voorzitter, laat degenen die nu hardop in deze raad, via stoere taal in de krant of stilletjes in de stad- electoraal victorie kraaien dat vooral doen. Laat ze vooral dansen op de ellende van de stad en veel Heerlenaren. Laat ze vooral dansen omdat er kennelijk een lampje flikkert in de donkere tunnel die oude Heerlense politiek heet.

Veel beter n eerlijker zou zijn een analyse te maken. Een analyse over de oorzaken en oplossing van de financile penibele situatie van onze stad.

Analyse financile situatie

Crisis
Zon analyse kn wat de SP betreft met niets anders starten dan met de Crisis. De wereldwijde stevige recessie- veroorzaakt door onverantwoorde risicos aan de top en toegestaan cq gestimuleerd door een passieve en teruggetrokken overheid- treft- vooral de aller-armsten. De luchtballon van het kapitalisme is geknapt en moet nu door gewone-mensen weer opgeblazen worden. Zij die broodnodig de berg op moeten, duikelen tijdens een recessie als eerst naar beneden. Zo ook onze stad. Tot aan de Crisis steeg Heerlen op alle mogelijke ranglijsten naar betere posities. Daarna ging het hard..

Het aantal bijstandsgerechtigden stijgt hard. En waar de banken met miljarden werden gered- mogen de gemeenten, bedrijven en ziekenhuizen het bovenal zelf opsoppen. Laat de Rijken de crisis betalen, is er niet bij. Het is als de roekeloze koorddanser die het opvangnet de schuld geeft van zijn val. n val.

Naast het voor Heerlen vooral ongrijpbare fenomeen van de Crisis zijn er echter ook nog enkele aan te wijzen derden die kennelijk maar al te graag zien dat Heerlen de spreekwoordelijke handdoek in de ring gooit.

Parkstad- Heerlen draagt al jaren verreweg het meeste bij voor samenwerking in Parkstad. Op tal van gebieden doet Heerlen absoluut en relatief meer dan de overige gemeenten. Denk aan maatschappelijke opvang, WMO, Economie-beleid en sociale woningbouw en cultuur.

En natuurlijk: als grote stad moet je verdienen dat je kleine broers bij je willen horen. Maar dat is wat heel anders dan de grote goedzak die zijn gezonde broers voortdurend op zijn wankele schouders dient te nemen.

Het wordt tijd dat we onze kleinere doch relatief rijkere en gezondere broertjes duidelijk maken dat voor niets de zon op gaat. De tijd van teren op de grote broer is voorbij. Al is het maar omdat er niets meer te teren valt.Onze buurgemeenten leunen erg tegen Heerlen voor allerlei deskundigheid die ze zelf niet in huis hebben. Dat is goed, maar vanaf nu wel: Boter bij de vis. In de nieuwe voorstellen voor Parkstad zou het gaan om een bijdrage van 40 euro per inwoner. Een verbetering, want dan gaat iedereen nl cht meebetalen. De SP denkt dat Heerlen- alles bij elkaar al een dergelijk bedrag bijdraagt. We zouden het College willen vragen dat uit te zoeken. Mocht het zo zijn dat we- alles bij elkaar- zelfs meer doen, dan moet het College proberen onze bijdrage te verlagen.

De Provincie Limburg heeft Parkstad Limburg- en daarmee Heerlen- net iets te graag links laten liggen. Net iets te graag koppelde de Provincie noodzakelijke en afgesproken miljoenen investeringen in onze regio en stad aan een discussie die in een impasse verkeert. Net iets te graag en te vaak wordt Parkstad met de rug tegen de muur geplaatst. Het heeft er alle schijn van dat de Provincie enkel wil inzetten op haar eigen Buitenring in plaats van de streek cht vooruit te helpen.

Het wordt tijd dat de Provincie over de brug komt met de afgesproken miljoenen in het regiofonds. Het wordt tijd dat de Provincie mee helpt bouwen aan de regio waar een kwart van alle Limburgers woont.

De Buitenring hangt als een loden last aan de nek van alle Parkstad-gemeenten, maar er is geen gemeente die zo veel betaalt en er zo weinig aan heeft. Heerlen betaalt 12,7 miljoen per kilometer! Ter vergelijk: Brunssum,- betaalt 0,8 miljoen (!) per kilometer, en is nota bene de gemeente die het meest direct gebaat is bij de Provinciale weg.

Degenen die instemden met die Heerlense bijdrage moeten toch echt een klap van de molenwiek gehad hebben.

En toch is het voor de Provincie ng niet genoeg. De Parkstadgemeenten moeten bijdragen aan de gestegen kosten n aan de optimalisaties. En die willen en knnen niet ng meer bijdragen En dus bevindt de discussie zich in een absoluut impasse.

En voorzitter, wat de SP betreft, is het Nu of Nooit met de Buitenring. JA, een weg zou knelpunten kunnen oplossen, JA er zijn afspraken gemaakt. JA, er is betaald.
Maar NEE, niet ten koste van alles!

Kortom: als er niet heel snel schot in komt, tja, dan komt er een moment waarop je als regio moet durven te zeggen: deze weg loopt dood. Er is geen tijd voor een prestige-strijd.

De rechtse directe van het Rijk

Vreemd genoeg komt de lelijkste klap- laten we zeggen- rechtse directe uit een richting die eigenlijk juist nu steden als Heerlen zou moeten steunen: namelijk het Rijk.

Niks daarvan.Heerlen mag lekker dieper in de stront zakken als het aan het Rijk ligt.

Nota bene Onderzoeksbureau APE- de makers van de verdeelsleutel- en het Rijk hebben zelf geconstateerd dat een gemeente als Heerlen extreem nadeel ondervindt en toch is nog altijd geen oplossing gevonden. In totaal heeft deze maas in de regeling Heerlen al zon 12 miljoen euro gekost. In combinatie met crisis leidt de nieuwe regeling zelfs tot 7 miljoen per jaar structureel bijstandsnadeel. Daarmee laat het Rijk Heerlen tot dusverre keihard in de steek. Oftewel: degenen die sowieso al het hardst moeten roeien, krijgen ook nog eens kleinere peddeltjes.Als we Camiel Eurlings bedanken voor zijn mooie bijdrage, mogen we het Kabinet nu ook eens flink aan de oren trekken.

(MOTIE)

Voorzitter, wie naar de slagen kijkt die Heerlen gemaakt heeft en nu een eerlijke analyse maakt van de financile problematiek, kan tot geen andere conclusie komen dan dat de problemen van buiten komen. Dat is niet wijzen, dat is niet schuiven, dat is de realiteit. De verdeelsleutel en de gevolgen van de crisis vormen 80% van het gat.

En natuurlijk, het is waardeloos voor onze stad en onze mensen dat de buitenwereld Heerlen niet de steun in de rug geeft die zo noodzakelijk is. Maar dat verandert nu de situatie niet. Oftewel: wij hebben er nu zelf mee om te gaan. En dus zullen we ook zelf keuzes moeten maken.

De veiligheid van buurten als Passart en MSP en de gevolgen van leegstand zijn ook een groot aandachtspunt. De SP vraagt hoe we het risico op een 2e Laurierstraat-brand zullen proberen te voorkomen?

Eigen keuzes

De SP realiseert zich dat er her en der wellicht een stapje teruggezet moet worden. Voor de SP geldt dat het uitgangspunt van solidariteit, van de breedste schouders die de zwaarste lasten dragen, van het ontzien van de allerarmsten, juist n als een paal boven water moet staan. Oftewel: dat wat opgebouwd is aan de basis moet je niet teniet willen doen. De kaasschaaf-methode over de volle breedte is daarom geen optie.

De SP neemt haar verantwoordelijkheid en hoopt dat de rest van de raad dat ook doet. En daarom geven wij het College enkele bezuinigingsrichtingen mee.

Pas op de plaats: van riool tot cultuur

Op de eerste plaats denkt de SP dat er best wat themas te bedenken zijn waar een pas op de plaats gemaakt zou kunnen worden. Ik noem er 2. De culturele lente is alom geprezen, de bloesem van die lente is mooi. Een pas op de plaats kan geen kwaad. Aan investeringen in ons rioleringssysteem hebben we relatief veel gedaan. We gaan aan kop op dat gebied. Ook dat zou wat minder mogen. Als we creatief zijn, zou dat niet alleen de gemeente maar wellicht zelfs ook burgers een interessant voordeel knnen opleveren.

Parkstad- bijdrage bovengemiddeld

De SP vindt dat onze bovengemiddelde bijdrage aan de samenwerking en opbouw aan Parkstad ter discussie moet worden gesteld. Heerlen is gekke Henkie niet, maar belangrijker nog: Heerlen kan Gekke Henkie niet blijven zijn. Ook wil de SP dat er zeer kritisch gekeken wordt naar de omvang en kosten van de organisatie van Parkstad. 2 miljoen per jaar voor apart managementteam is van de gekke. Er zou meer aangehaakt kunnen worden bij gemeenten. Daarmee zou het dure aparte managementteam op zn minst afgeslankt kunnen worden. Een zeer kleine uitvoeringsorganisatie die bij de uitvoering aanhaakt bij de gemeenten.

Incidentele uitgaven
Daarnaast vindt de SP dat incidentele uitgaven bekeken moeten worden. Als de tering naar de nering moet, is het voor de hand liggend dat structureel beleid voorrang krijgt bven zaken-die-voorbij-komen-vliegen. Leuk, dat WK-wielrennen, fijn dat Guidos Orchestra langs kwam enige tijd geleden, maar het kn in de toekomst gewoon effe niet meer. En natuurlijk, kunnen er uitzonderingen zijn, maar dat moeten dan ook cht uitzonderingen zijn. De basis wordt: we geven geld uit aan structureel beleid, en incidenten bevestigen nog slechts de regel.Organisatie

Ook denkt de SP dat er winst behaald kan worden binnen de organisatie van de gemeente. Ooit was het de bedoeling om met de 55plus-regeling het apparaat te verkleinen, jaren later zitten er mr mensen, met duurdere constructies. Oftewel: we hebben nogal veel dure interim- en detacheringsconstructies.

Voorzitter, tot slot.

De linkse directe!

De Heerlense bokser staat voor de moeilijkste partij in zijn carriere. In de zoveelste ronde krijgt hij uit onverwachte hoek enkele rake tikken. Maar hij vecht door.

De broze basis waarop Heerlen omhoog klimt en aan de toekomst werkt, s in elk geval een basis. Aan die basis is de afgelopen 3 jaar keihard gewerkt en daarmee moeten we volgens de SP doorgaan.

En als we dan eigen keuzes moeten maken, dan snijden we in vet en niet in het bot.

De Heerlense bokser heeft geen gouden-riem die hij kan inleveren. De SP wil de bokser in ieder geval niet zn handschoenen afnemen of de toegang tot diens sportschool ontzeggen. De SP wil dat de bokser kan blijven meedoen, om ng harder te trainen. We blijven in ieder geval boksen, n in ons zelf geloven. Maar we gaan wel slim bekijken of we onze energie kunnen verdelen. Van onze sterkste spieren zullen we wat extras vergen. Wild om ons heen slaan, is geen optie, niets doen al helemaal niet.

De bokser wil en zl namelijk nooit meer in de touwen hangen. En, voorzitter, heel misschien, als hij in staat is de juiste keuzes te maken, kan hij met een geplaatste linkse directe ooit nog wel eens kampioen worden..