Heerlen

Heerlen en veel Heerlenaren hebben niet veel geld, maar wel veel Veerkracht, Empathie en Lef. Heerlen gaat tegen de stroom in met armoedebestrijding, met het overeind houden van de bieb en cultuur in de wijken. Dichtbij mensen en met een eigen identiteit.
SP-fractievoorzitter Ron Meyer in de Algemene Beschouwingen

Vandaag en morgen vinden in de Heerlense gemeenteraad de Algemene Beschouwing en het Begrotingsdebat plaats. SP-fractievoorzitter Ron Meyer sprake zojuist over de vooruitgang van Heerlen. De SP sprak grote bezorgdheid uit over de extreme landelijke bezuinigingen op allerhande sociale voorzieningen: van de aow tot de bijstand, van de zorg tot de reintegratie.

Taalguru Jan Kuitenbrouwer sprak over een gezellige amputatie. En dat is inderdaad het ware plaatje, met de op commando glimlachende Rutte als roekeloze chirurg en Geert Wilders als de Anesthesist. Je hoort ze zeggen: "Denkt U maar aan andere dingen, dan voelt U niets van het been dat we afzagen."
Ron Meyer over de gevolgen van de landelijke bezuinigingen

De SP is bijzonder ontdaan over de kaalslag op de sociale werkvoorziening. Heerlen vangt een deel van de landelijke bezuinigingen op met eigen geld. De SP is verder zeer kritisch op het bureaucratische Waterhoofd van Parkstad en vraagt zich af hoeveel kans van slagen Avantis heeft.
De SP deed verder 2 voorstellen: 1) de motie Naar Buiten: een voorstel om de culturele instellingen meer naar buiten, dwz de straat op, te laten treden en 2) een voorstel om te komen tot een 'Volzit-verordening', oftewel: er alles aan doen om hardleerse eigenaren van leegstaande kantoor- en winkelpanden aan te pakken.

De SP is trots op wat er in enkele jaren in Heerlen bereikt is. Er staan grote uitdagingen voor de boeg, maar ook die gaat Heerlen niet uit de weg. De volledige tekst van de bijdrage van de SP is hier te vinden:

elke dag groeit de stad, legt steen op steen, hoger wil ze, de hemel in

De eerste zin van het gedicht van Leo Herberghs op het Schelmenhofje symboliseren de vooruitgang. Een plek van rust en inspiratie, van oud en nieuw, midden in de stad. Hoe ondenkbaar was een plek als het Schelmenhofje een jaar of 10 geleden? Ieder steegje, ieder hoekje, ieder gat. Het moest allemaal dicht. Er waren 3.000 thuisgebruikers, 850 officiele heroine-junks, 80 geregistreerde prostituees en er stierven in die jaren 25 mensen op straat. De cijfers van overlast en criminaliteit rezen de pan uit. Het vertrouwen vertrok te paard.

Tijden veranderen. Het vertrouwen groeit op veel plekken langzaam terug. Daarom is het op het gebied van veiligheid goed dat Heerlen de bezuiniging op de Flexteams zelf opvangt met 200.000 per jaar. Vooral uit enkele kleinschalige projecten ontstaat veel vertrouwen. Denk aan de zeer succesvolle Buurtmoestuin in MSP, waarvoor uit het hele land aandacht is en waaruit wellicht een buurtrestaurant lijkt te ontstaan. Denk aan de door de buurt gedragen aanpak in de oude Passart.
Tijden veranderen. Het is niet voor niks dat Heerlen in crisis-tijd een prima sociaal beleid overeind houdt en daarbovenop ruim 2 miljoen euro extra stopt in schuldhulpverlening. Heerlen weet dat zulke investeringen fundamentele sociale vruchten afwerpen. Niet zo heel ver hier vandaan worden andere keuzes gemaakt. Maastricht, Sittard-Geleen en Brunssum verstrekken geen WMO- en gehandicaptenvoorzieningen bij een inkomen hoger dan 1,5 keer het minimum. Brunssum en Landgraaf zetten het mes in de armoedebestrijding, met oa een halvering van de langdurigheidtoeslag.

Dat geldt ook voor de woonlasten. In Sittard-Geleen, Kerkrade en Maastricht stegen de woonlasten fors. VVD-stad Venlo (weet u nog wat Mark Rutte riep over de VVD en lokale lasten?) haalde zelfs de toorn op zich van mijn favoriete magazine: FORUM, het huisblad van VNO-NCW. In Heerlen dalen de woonlasten al enkele jaren.

6 jaar geleden waren in deze raad nog onheilspellende vooruitzichten hoorbaar over Sinterklazen, Rode Rekeningen en exploderende woonlasten. Die geluiden horen we niet meer. En hoewel hier vandaag een Rooie de financiele verantwoording vanuit het College zal doen, gaat voor deze begroting alle lof uit naar wethouder Aarts. Vanaf deze positie dank ik hem, en zijn mensen, in het bijzonder voor dit goede werk en wens ik hem een spoedig herstel toe.

Zorgen

WSW

De SP is zeer bezorgd om de toekomst van de Sociale Werkvoorziening. Alleen al de bezuiniging op alles en iedereen met een afstand tot de arbeidsmarkt slaat in Heerlen een miljoenen-gat.

De bezuiniging van bijna 1 miljard op de Sociale Werkvoorziening toont het ware gezicht van dit Kabinet. Taalguru Kuitenbrouwer sprak over een gezellige amputatie. En dat is inderdaad het ware plaatje, met de op commando glimlachende Rutte als roekeloze chirurg en Geert Wilders als de Anesthesist. "Denkt U maar aan andere dingen, dan voelt U niets van het been dat we afzagen."

Dat Heerlen structureel 1,8 miljoen eigen geld steekt in het opvangen van rijksbezuinigingen toont dat Heerlen zelfs met een smalle beurs hele andere keuzes maakt.
Maar waarschijnlijk zijn we er daarmee niet. Wie het giga-probleem bij Licom in gedachten neemt, ziet dat er gitzwarte wolken boven de WSW in onze regio hangen. Wij vragen het College hoe we ervoor kunnen zorgen dat Heerlen meer directe controle en invloed krijgt? Zet die gemeenschappelijke regeling ons niet op te grote afstand? Is 1,8 miljoen extra voldoende OF moeten we meer tegenvallers incalculeren? EN: kunnen we uberhaupt nog wel doorgaan met 1 van de SW-bedrijven in onze regio Licom? De SP wil in ieder geval dat de rechten van de SWers overeind blijven.

Parkstad

De SP is voorstander van samenwerking in Parkstad, maar heeft ook een hekel aan geldverslindende bureaucratie en bestuurlijke waterhoofden. Parkstad heeft een tanker van een organisatie. 30 FTE en daaronder een onafhankelijk voorzitter, een directeur en een adjunct-directeur. Ter vergelijking: de samenwerking Arnhem-Nijmegen beslaat 20 gemeenten en ze hebben daar meer taken. Desondanks is de organisatie net zo groot als die van Parkstad. In Amsterdam werken 75 mensen. Dat lijkt veel, maar de samenwerking aldaar beslaat 16 gemeenten met in totaal 1,4 miljoen inwoners, zo'n 6 keer zoveel inwoners en meer verantwoordelijkheden. Parkstad is de kleinste van de 8 WGR's met de hoogte jaarlijkse bijdrage per inwoner. Burgers van de regio Eindhoven betalen 5,77 euro.
De overige regios zitten onder dat bedrag. De Heerlense jaarlijkse bijdrage per inwoner is 17,12 euro. Parkstad heeft een waterhoofd. En daaraan is in 2 jaar tijd helemaal niets veranderd. Wie het Pact en de belastingbetaler van Parkstad serieus neemt, grijpt in in de geldverslindende bureaucratie van Parkstad.

Avantis
Over Avantis was de SP altijd al kritisch. De SP geloofde niet in de startambities en stemde destijds tegen. En nadat de megalomane ambities inderdaad onhaalbaar bleken en daarbovenop de Duitsers Avantis jarenlang als een leprapatient behandelden, zitten we 14 jaar later met de gebakken peren. Wij willen er uitvoerig over doorspreken in de volgende raadscommissie. Wij geloven veel meer in de kleinschalige bedrijventerreinen met een authentieke identiteit, zoals C-Mill. Van het College horen wij daar graag alle opties en in ieder geval ook het effect van de optie: kappen met Avantis.

Ruttes probleemdump
De SP vraagt zich af of de gemeentelijke organisatie voldoende uitgerust is op de enorme probleemdump die dit Kabinet toepast. Het Rijk schuift veel verantwoordelijkheden door naar de gemeenten. Maar Rutte vergat er een zak geld bij te doen. Hoe vangt de gemeentelijke organisatie dat extra werk op?

Hoe zit het met de integratie, inburgerings- en taaltrajecten? Dit Kabinet zegt dat integratie zo belangrijk is, maar: hoeveel geld minder hebben we exact gekregen? Welke gevolgen heeft die terugtrekkende beweging van het Rijk?

Voorstellen
Op 2 onderdelen willen wij het College helpen met onze voorstellen.

a) De SP is trots dat Heerlen?de culturele lente overeind houdt. Simpelweg omdat de SP het belangrijk vindt dat mensen kunnen lezen, luisteren, spelen en genieten on-ge-acht de dikte van hun beurs. Maar we dringen tegelijkertijd al jaren aan op meer activiteiten van oa de Nor, Schunck en de Schouwburg op straat. Dichtbij mensen! Om een handje te helpen dienen we de MOTIE Naar Buiten! in. En die werkt als een soort statiegeld. De begroting stelt dat we in 2012 spreken over verzelfstandiging van enkele instellingen. Een kind dat het huis uit wil, moet wel geleerd hebben op straat te fietsen?.

b) Heerlen kent relatief weinig leegstand. Zeker als het gaat om kantoren (op 1 na laagste leegstand van 48 grote gemeenten, onderzoek DTZ Zadelhof). De krimp, de crisis en de veranderingen in gedrag van mensen kunnen leiden tot andere behoeften. In een ideale wereld zouden bij leegstand de prijzen omlaag gaan of zouden eigenaren zich inspannen om hun gebouwen aantrekkelijk te maken. Die ideale wereld wordt in ieder geval gefrustreerd door de fiscale aftrekbaarheid van leegstandskosten. Dat kunnen wij lokaal niet wijzigen. Maar de SP wil wel dat het College alle lokale mogelijkheden om leegstand tegen te gaan overweegt. Van het makkelijker maken van functieverandering tot het opleggen van boetes voor hardleerse eigenaren die leegstand aantrekkelijker vinden dan een realistische huur. Dat kan volgens de SP leiden tot een Leegstandsbeleid, of liever gezegd tot een Volzitverordening. MOTIE Volzitten

Slot
Voorzitter, tot slot. De crisis gaat niet aan Heerlen voorbij. Die 5.500 MILJARD euro die besteed is aan het overeind houden van banken en financiele instellingen moet betaald worden. De jongste Quote 500 laat zien dat er in de wereld van de Rijken van alles heerst, maar niets dat in de buurt van enige crisis komt. De bonussen zijn terug van weggeweest en er zijn nog altijd ziekenhuisbazen die de Balkenendenorm niet genoeg vinden. Rutte kiest voor bezuinigingen op de bijstand, de aow, de sociale werkvoorziening en de zorg. Bezuinigingen die veel Heerlaren in het hart treffen. Dat zijn geen toevalligheden, dat zijn politieke en ideologische keuzes.

Deze Begroting is veelzeggend. De Heerlenaar heeft niet veel geld, maar wel veel Veerkracht, Empathie en Lef. De Heerlenaar gaat tegen de stroom in met armoedebestrijding, met het overeind houden van de bieb en cultuur in de wijken. Dichtbij mensen en met een eigen identiteit.

Voorzitter, mij rest nog slechts 1 zin:

Heerlenaren aller landen, verenigt u!