Gemeenteraadsverkiezingen 2018 SP Heerlen

Foto: Sanne Jennes

Heerlen

Moediger dan de rest

Verkiezingsprogramma 2018-2022

‘Met lafheid kom je er hier niet. We zijn misschien niet de mooiste en zeker niet de rijkste, maar we kunnen wel de moedigste stad zijn! Tegen de stroom van Rutte in! Voor goede zorg en een sociale stad.’                                                                                                                                                     Ron Meyer

Heerlen is een moedige stad

Heerlen komt van ver. Jarenlang was onze stad in de greep van ongekend grote problemen. Dealers en junks bepaalden het beeld van ons centrum, straatprostitutie teisterde onze buurten en in onze binnenstad hadden projectontwikkelaars de vrije hand. Uiteindelijk heeft Heerlen die enorme problemen het hoofd geboden. Overlast werd bestreden, slachtoffers werden opgevangen en we namen de regie over onze stad terug. Daar was moed voor nodig, vooral ook politieke moed die maar weinigen durfden te tonen. Heerlen toonde die moed en vocht zich terug: als de bokser die in de touwen hing en tegen ieders verwachting in opstaat en zich terug in de wedstrijd knokt.

Ook op sociaal vlak heeft Heerlen kolossale uitdagingen. De hele voormalige Oostelijke Mijnstreek kenmerkt zich door sociale achterstanden ten opzichte van de rest van Nederland: mensen verdienen gemiddeld minder, zijn lager opgeleid, leven ongezonder en gaan zelfs 2 jaar eerder dood. Dat maakt dat sociaal beleid geen luxe is, maar pure noodzaak. Als wij niet opstaan en deze achterstanden te lijf gaan, zijn onze mensen, onze buurten en onze kinderen daar het slachtoffer van.

Wij accepteren deze achterstanden niet. Ze zijn geen natuurverschijnsel en ze zijn veranderlijk. Heerlen heeft de afgelopen tijd veel stappen gezet, maar we zijn er nog lang niet. Wat de SP betreft moet bestrijding ervan de hoeksteen van elk Heerlens stadsbestuur zijn.

Er is veel bereikt

De afgelopen jaren was de SP met 11 zetels de grootste partij in de Heerlense gemeenteraad. Ook leverde onze partij 2 wethouders. Vanuit die stevige positie in raad en college kreeg onze partij veel voor elkaar. Ondanks de enorme bezuinigingen die Rutte en consorten over onze stad uitstortten knokten we voor goede zorg. We legden miljoenen gemeentelijk geld bij om de zorg ondanks die bezuinigingen overeind te houden. Geen vanzelfsprekendheid, want in sommige andere gemeentes werd er botweg geen of minder zorg verleend als het te krappe rijksbudget op was.

Sterker nog, in Heerlen bouwen we verder aan nog betere zorg en slopen we marktwerking uit het systeem zodat zorggeld naar zorg gaat en niet naar winsten. Op voorstel van de SP werden ook de eigen bijdrages voor veel vormen van hulp en voor alle jeugdzorg afgeschaft. Ook in de armoedebestrijding gaan we voor toegankelijke voorzieningen en wijzen we mensen op hun rechten. Het aantal huisuitzettingen in Heerlen is meer dan gehalveerd en staat op een historisch laag niveau.

Tegelijkertijd zijn onze gemeentelijke lasten opnieuw beheerst. In het afgelopen jaar zijn de lasten voor huurders met enkele tientjes gedaald en voor huizenbezitters minder dan de inflatie gestegen. En dat terwijl de gemeente een meerjarig sluitende begroting heeft en alle geplande investeringen netjes afgedekt heeft in de begroting. Ondanks de gure bezuinigingswind van het kabinet Rutte/Asscher de afgelopen jaren heeft Heerlen haar zaakjes dus op orde.

Ook investeerden we in onze buurten. Jongerenaccommodaties en brede maatschappelijke voorzieningen in alle buurten en in de Passart houden we een kleine school toch open, vanwege de belangrijke rol voor de buurt. We investeerden miljoenen in kwalitatieve goede scholen en andere buurtvoorzieningen in onder andere MSP, Molenberg en Heerlerheide. In Hoensbroek werden de afgelopen jaren tientallen miljoenen geïnvesteerd, onder meer als onderdeel van grootschalige herstructurering.

Bovendien krijgt Heerlen de afgelopen jaren steeds meer smoel. Dat dragen we uit door eigen keuzes te maken, bijvoorbeeld door een indrukwekkende collectie muurschilderingen en streetart op te bouwen. Ook zijn we na het succesvolle Jaar van de Mijnen opnieuw samen trots op ons unieke verleden. Daarin past de aankomende vernieuwing van het Mijnmuseum en het Thermenmuseum.

We hebben de schroom van ons afgeworpen en zijn trots op onze unieke stad. Een stad die misschien geen klassieke schoonheid en zeker niet goudomrand is maar wel de moedigste onder de steden kán zijn. Onze stad is net als veel van onze mensen: we hebben geen dikke portemonnee en we vragen geen gouden bergen, maar een betere toekomst voor onze kinderen. Onze stad en onze mensen verdienen een volksvertegenwoordigers die durven te knokken voor elke meter vooruitgang. Met moed en optimisme.

Dit deden we

We kozen voor waarde, niet voor snelle winst. Nog niet zo heel lang geleden werd ons centrum gedomineerd door drugsoverlast, terwijl projectontwikkelaars de stad sloopten en verminkten voor snelle winst. Door de overlast aan te pakken én mensen op te vangen keerden we het tij. We kozen voor waarde en niet voor snelle winst. Nadat de stationsomgeving eerst werd bevrijd van de overheersende ellende van de drugsscene, ondergaat deze met de bouw van het Maankwartier nu ook wat betreft de omgeving een bewonderenswaardige gedaanteverwisseling.  We kozen met veel succes voor veel creativiteit: van muurschilderingen tot muziek. Van het Jaar van de Mijnen tot Serious Request. We blijven zulke kansen in de toekomst pakken. Het is in ons centrum bovendien tijd om definitief door te pakken: meer wonen, meer groen, meer water en meer kleine initiatieven om ons centrum te verlevendigen. En minder vierkante meters kantoor en (overbodige) winkelruimte.

Miljoenen Heerlens geld om de Haagse bezuinigingen op te vangen. De kabinetten Rutte bezuinigden miljoenen op verpleeghuizen en de thuiszorg  maar deelden wel belastingvoordelen uit aan multinationals en miljonairs. In Heerlen kiezen we voor mensen. SP-wethouders Peter van Zutphen en Jordy Clemens investeerden miljoenen gemeentelijk geld om de zorg voor jong en oud overeind te houden. En ze bouwden ook nog aan lokale zorgcoöperaties. We geven daarbij vertrouwen aan de hulpverleners die dagelijks dit werk doen, in plaats vanuit het stadhuis te bepalen wat nodig is. En we bestrijden zo in de ondersteunende zorg en jeugdzorg de verspillende marktwerking: zorggeld voor zorg, niet voor winsten.

Sociale stad. In Heerlen wonen veel mensen met een smalle portemonnee en lopen veel kinderen risico op armoede. Dat is onacceptabel. Daarom is de bestrijding van kinderarmoede onze topprioriteit. In meerdere buurten gaat 1 op de 3 kinderen nooit naar de tandarts. In Heerlen is het gemiddeld zo’n 26 procent. Als de ouders niet gaan omdat het te duur is, gaan de kinderen vaak ook niet. Dat is ongezond, duurder voor de toekomst en onacceptabel. In Nederland zou je niet aan het gebit van kinderen moeten kunnen zien of hun ouders arm zijn.  Daar gaan we wat aan doen. Niet alleen voor mensen met een uitkering, maar voor al onze kinderen.

Voor sterke buurten en tegen verloedering. De SP is trots op de tientallen miljoenen die de afgelopen jaren in Hoensbroek werden geïnvesteerd. Ook hebben we afgedwongen dat basisschool Sint Paulus in de Passart toch openblijft. Een school als Sint Paulus speelt een cruciale rol speelt in de buurt en is daarom onmisbaar. Dat geldt voor veel scholen. De komende jaren wordt het tegengaan van verloedering heel belangrijk. Daarom treden we op tegen louche kamerverhuurders en de daarmee gepaard gaande overlast in onder andere GMS (Grasbroek Musschemig en Schandelen) en Hoensbroek.

Schoolzwemmen blijft, hoogste tijd voor een centrumbad! Via ons schoolzwemmen halen steeds meer kinderen een diploma en bestrijden we ongezondheid. Andere partijen willen het schoolzwemmen afschaffen, maar de SP zegt: schoolzwemmen blijft! Bovendien wordt het tijd voor een zwembad voor het centrum. Daardoor worden jong en oud gezonder en ons centrum levendiger. De SP strijdt hier al jaren voor en langzamerhand bewegen andere partijen in onze richting. Tijd om door te pakken!

Wat we nog meer willen

Heerlen is een sociale stad. De zorg blijft in Heerlen overeind, ook als we opnieuw miljoenen gemeentegeld moeten bijleggen. We kiezen voor samenwerking in plaats van marktwerking in de zorg, zodat zorggeld naar zorg gaat en niet naar winstuitkeringen. We geven daarbij vertrouwen aan de hulpverleners die dit werk dagelijks doen in plaats vanuit het stadhuis te bepalen wat nodig is. De afgelopen jaren ging een recordaantal Heerlenaren aan de slag bij NedCar, meer dan uit welke andere gemeente ook. Daar zijn we trots op en de komende jaren willen we deze aanpak bijvoorbeeld ook in de zorg en andere sectoren waar veel mensen nodig zijn toepassen, en zo nog meer mensen aan het werk helpen.

Onze kinderen gaan vóór alles. Voor ieder kind een basisschool op loopafstand. Bestrijding van kinderarmoede is voor de SP een topprioriteit. Dat bijna 1 op de 3 kinderen nooit naar de tandarts gaat, is ongezond en maatschappelijk onaanvaardbaar. We zetten ons in voor een gratis tandarts op school elk jaar, zodat een goede gezondheid voor álle kinderen beschikbaar is. We wijzen mensen actief op hun rechten.

We pakken verloedering en leegstand hard aan. Een klussenteam gaat aan de slag in onze buurten. Op wantoestanden rond louche kamerverhuurders gaan we een nieuwe operatie Hartslag toepassen: een combinatie van handhaving, zorg en het bieden van goede alternatieven.  Vastgoedbazen die hun (winkel)panden bewust laten leegstaan, pakken we met alle mogelijke middelen aan. Ouderen moeten prettig kunnen wonen, met een goede balans tussen activiteiten en woongenot.

Meer wonen, meer groen, meer water en meer leven in de stad. Onze stad is er voor mensen: om te wonen, leven en beleven - niet voor de winsten van vastgoedbazen. Er komt veel meer groen en water. En minder vierkante meters kantoren en overbodige winkelruimte. Ook komt er een centrumbad, verbonden met ons Romeins verleden.

Heerlen is trots op haar identiteit! Geworteld in het verleden en het vizier op de toekomst.  Na jaren is het gelukt: de uitbreiding van het Mijnmuseum komt er!  Ook onze Romeinse geschiedenis willen we komende jaren volop laten zien. We zijn trots op de prachtige muurschilderingen en de bloeiende muziek-initiatieven.

1.     Zorg op 1

De zorg in Heerlen blijft overeind, zelfs als Den Haag blijft bezuinigen. We kiezen voor samenwerking in plaats van marktwerking.

2.     Levendigheid in de stad

Meer groen, water en initiatieven die de gezelligheid van Serious Request en Cultura Nova evenaren.

3.     Kinderarmoede de stad uit

Armoedebestrijding is topprioriteit, zeker bij kinderen. Gezond opgroeien voor ieder kind.

4.     Strijd tegen verloedering

Huisjesmelkers, overlast en verloedering pakken we aan, waar nodig met een nieuwe Operatie Hartslag.

5.     Een centrumbad

Jarenlang hielden andere partijen de komst van een zwembad in het centrum tegen. Nu gaan we doorpakken!

6.     Werk voor Heerlenaren

We zorgen voor werk. Van VDL tot Smart Services. Van creatieve industrie tot sociale werkvoorziening.

7.     Zorgbuurthuizen

Kleinschalig wonen en zorg voor onze ouderen, in de buurt.

8.     Schoolzwemmen blijft

Andere partijen willen schoolzwemmen afschaffen. Wij willen dat elk kind leert zwemmen.

9.     Trots op Heerlen 

Lokaal talent en kleine initiatieven krijgen volop de ruimte. We maken het verhaal van Heerlen voor iedereen zichtbaar.

10.     Sociale stad

We accepteren niet dat de dikte van je portemonnee je kansen in het leven bepaalt. Niet het grote geld maar de mensen maken de stad.

De buurt waar je woont is je thuis. Een prettig huis, van goede kwaliteit en voor een eerlijke prijs, maakt een wereld van verschil. De gemeente kan daarin een belangrijke rol spelen, door duidelijke afspraken met woningcorporaties over woningbouw, verduurzaming en doordachte woningtoewijzing. Tegelijkertijd bestrijden we louche kamerverhuur en huisjesmelkers. Ook is de gemeente, samen met de andere Zuid-Limburgse gemeenten, aan zet bij de planning en vergunningverlening van nieuwbouw.

• Meer sociale en betaalbare huurwoningen. Er is op dit moment een overschot aan goedkope koopwoningen, terwijl er tekorten zijn aan sociale en betaalbare huurwoningen. Woningcorporaties zouden koopwoningen kunnen opkopen en verhuren.
• Terecht is er de afgelopen jaren een heel strikt beleid geweest rond nieuwbouw van woningen. We hebben kunnen bevechten dat dit strikte beleid nu voor heel Zuid Limburg geldt. Nu de woningmarkt weer aantrekt, is het zaak ook dit beleid te actualiseren.
• Wonen en zorg betekent ook dat mensen niet nodeloos in slechte kamerverhuurpanden of in zorginstelling moeten blijven hangen, omdat ze te lang moeten wachten op een woning. Er worden te weinig woningen toegewezen aan mensen die met veel begeleiding kunnen wonen. Die woningen moeten verspreid over de regiogemeenten en met voldoende begeleiding worden toegewezen Deze goede aanpak moet uitgebreid worden Dat levert ook aanzienlijke kostenbesparingen op.
• Daaraan gekoppeld, maken we heldere afspraken met woningcorporaties over spreiding bij hun toewijzingsbeleid. Wijken die het nu al moeilijk hebben, kunnen niet nog meer probleemgevallen aan. Zij mogen niet belast worden met een overmatige toewijzing van woningen aan zwakke gezinnen of mensen met aanzienlijke problemen. Ook als het gaat over plaatsing van statushouders moet terughoudendheid worden betracht en moet de last eerlijk verdeeld worden. Dit bepleiten we als stad overigens ook landelijk: te vaak moeten gemeenten die het nu al zwaar te verduren hebben, zoals Heerlen, veel nieuwe mensen opvangen terwijl sommige rijkere gemeenten er opvallend vaak makkelijk vanaf komen.
• Het is ook niet langer aanvaardbaar dat de woningcorporaties in Heerlen veel verschillende woningtoewijzingssystemen hebben. Er moet één helder systeem komen voor alle sociale verhuurders.
• De buurtactieregeling en de Buitenkans, waarbij mensen en verenigingen hun idee voor hun buurt gesubsidieerd kunnen krijgen, zijn voorbeelden van hoe de gemeente met burgerinitiatieven om zou moeten gaan. Dat gaan we dus nog meer en nog beter doen.
• Er komt meer aandacht voor eenzaamheid in buurten. We helpen mensen om op elkaar te letten en elkaar te helpen. Datzelfde geldt ook voor mensen die nu in het huisjesmelkerscircuit zitten, en voor de zogeheten tweede kans-huurders. Ook voor hen moeten corporaties een alternatief bieden.
• Voor de leefbaarheid van onze buurten zijn regionale spreiding, oftewel het tegengaan van een concentratie van probleemgevallen, en voldoende waarborgen tegen overlast cruciaal.

De ‘Vrieheide-aanpak’
In Vrieheide is de afgelopen jaren veel inzet geweest in de aanpak van de sociale problemen ‘achter de voordeur’. Er is een goed begin gemaakt met het op orde brengen van lelijke plekken. Allereerst doordat de gemeente haar eigen groengebieden gefatsoeneerd heeft. Maar ook door een aanpak van de vele aanbouwen enzovoorts zonder vergunning. Voor een belangrijk deel hebben de bewoners de ruimte gekregen deze alsnog te legaliseren. En op sommige plekken heeft de gemeente ook geëist en doorgezet dat deze verwijderd moesten worden. Niet altijd tot vreugde van de mensen die het betrof. Maar juist vaak wel tot vreugde van veel omwonenden die zich er aan ergerden dat wantoestanden schijnbaar door de gemeente werden getolereerd en er nooit werd opgetreden.

De komende jaren moeten bewoners die het uiterlijk van de buurt willen verbeteren vooral gesteund worden. Ook omdat het voor mensen met een kleine beurs niet makkelijk is dat te doen. Wantoestanden moeten verder aangepakt worden, als het kan in goed overleg met de bewoner.

Natuurlijk wil iedereen zoveel mogelijk en zo lang mogelijk zelfstandig leven en eigen keuzes maken. Toch kan het zijn dat je door lichamelijke of geestelijke gebreken of door ouderdom ondersteuning nodig hebt. In Heerlen staan we dan klaar om je te ondersteunen en, als het nodig is, voor je te zorgen. Daarbij kiezen we altijd voor samenwerking in plaats van marktwerking en voor maatwerk in plaats van rigide standaardindicaties.

• De regering van VVD en PvdA bezuinigde de afgelopen jaren vele miljoenen op de huishoudelijke hulp en zorg voor ouderen en gehandicapten. Toch kozen we er in Heerlen voor om de zorg voor onze inwoners door middel van miljoenen-investeringen aan gemeentelijk geld overeind te houden. Daar zijn we trots op. We zullen er alles aan doen om die verworvenheden overeind te houden. Desnoods met opnieuw extra gemeentelijk geld.
• Bij de maatschappelijke ondersteuning is Heerlen van gestart gegaan met een coöperatie van zorg- en welzijnsinstellingen in plaats van concurrentie. Dat betekent samenwerking in plaats van marktwerking. En vertrouwen in de mensen die dit werk dagelijks doen in plaats van beoordeling vanuit het stadhuis. Bovendien zijn er daardoor géén eigen bijdragen. Die eigen bijdragen hebben we afgeschaft omdat ze mensen afhouden van zorg die ze nodig hebben.
• Die aanpak- van onder andere samenwerking in plaats van marktwerking en het schrappen van eigen bijdragen- zetten we door en breiden we uit naar steeds meer onderdelen van de zorg. Dat moet bijvoorbeeld gelden voor de samenwerking met de Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ) in de buurt, de wijkverpleging, en de betrokkenheid van de huisartsen. Een veelbelovende proef daarmee in Hoensbroek is ondertussen gestart, en moet als deze succesvol is uitgebreid worden naar heel Heerlen. Ook de ziektekostenverzekeraars zijn daarvoor nadrukkelijk aan zet.
• Heerlen heeft altijd landelijk voorop gelopen bij het vechten voor fatsoenlijke arbeidsomstandigheden voor thuiszorgers. Rechteloze alfahulpconstructies zijn hier al lang door de gemeente verboden. Er hebben hier geen massale gedwongen ontslagen of salarisverlagingen plaatsgevonden. Nu er eindelijk goede cao-afspraken voor thuiszorgmedewerkers zijn, profiteren we hiervan
• Mantelzorg is ongelofelijk belangrijk. Daarom doen we in Heerlen alles om mantelzorgers en mantelzorgorganisaties zo goed mogelijk hun werk te laten doen. Ook door respijtzorg, het Mantelzorgcompliment en de mogelijkheid gebruik te maken van klussen door buurthulpen. Maar mantelzorg is nóóit de vervanger van professionele hulpverlening.
• Persoonsgebonden Budgetten (PGB’s) kunnen soms een goede oplossing bieden en worden in die gevallen dan ook door de gemeente ondersteund. Maar er is ook vaak sprake van het opdringen van PGB’s aan mensen die niet goed in staat zijn deze te beheren. Ook schietde met PGB’s ingekochte zorg soms te kort. Die uitwassen moeten bestreden worden.

• Heerlen handhaaft haar positie als centrumgemeente bij Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang. Met verstand zetten we stappen naar meer zelfstandige woonvormen voor wie dat kan. Bij wie dat niet kan, garanderen we handhaving beschermd wonen.
• Heerlen heeft grote stappen vooruit gezet bij de aanpak van de drugsellende en dakloosheid. Elders in het land zit de daklozenopvang nog overvol, in Heerlen is de bezetting van de Klomp juist gehalveerd. Dat biedt kansen om de maatschappelijke opvang anders, kleinschaliger en humaner te organiseren dan de huidige Klomp. Uiteraard met de garantie dat opvang altijd mogelijk blijft. Wij gooien geen oude schoenen weg voordat we nieuwe hebben en zeker weten dat deze goed passen

In ons sociaal beleid staat onze jeugd centraal. Bij al onze keuzes kiezen we altijd allereerst voor onze kinderen. Niet alleen omdat de jeugd de toekomst van onze stad is, maar ook omdat we voorkomen dat problemen van mensen erger worden door er vroeg bij te zijn.

• In veel Heerlense buurten gaat 1 op de 3 kinderen (gemiddeld in heel Heerlen: 26,6%)nooit bij de tandarts, ondanks dat tandzorg voor hen gratis is. Dat heeft alles te maken met een toenemend aantal volwassenen dat niet gaat uit angst voor de kosten. Als ouders niet gaan, gaan kinderen ook niet. Wat je ook van de keuze van ouders vindt, kinderen mogen nooit de dupe zijn van de (financiële) mogelijkheden van hun ouders. In onze stad accepteren we niet dat je aan het gebit van kinderen kunt zien dat ze uit een armere buurt komen.. Het is namelijk ongezond, het is duur en het leidt tot uitsluiting. Daarom zeggen wij: voorkomen is beter dan genezen. We organiseren jeugdtandartszorg op de voor kinderen best denkbare en moderne manier in samenspraak met de (jeugd)tandartsen, de GGD en onze scholen. Op die manier dringen we het extreme cijfer van bijna 1 op de 3 kinderen die nooit naar de tandarts gaat en een groot risico loopt om ongezond te worden in de komende jaren terug.
• Het rijk bezuinigde de afgelopen jaren fors op de jeugdzorg. Toch hebben we er in Heerlen voor gekozen om geen enkele jongere van zorg verstoken te laten. Dat blijft zo. Desnoods door opnieuw eigen gemeentelijk geld vrij te maken voor zorg aan onze jeugd.
• Een gezonde start van het leven begint bij een gezonde zwangerschap. Daarom maken we samen met grote onderzoeksinstituten in en buiten onze regio en met de provincie Limburg topprioriteit van een pakket van concrete maatregelen om jonge moeders en hun baby’s te ondersteunen in deze cruciale fase van hun levens.

• Kinderen uit gescheiden gezinnen komen vaker in aanraking met jeugdzorg dan kinderen waarvan de ouders niet gescheiden zijn. Dit heeft alles te maken met het grote aantal vechtscheidingen. Om ervoor te zorgen dat kinderen minder vaak het slachtoffer worden van scheidingen, bieden we als stad echtscheidingsbemiddeling aan.
• Bij huisartsenpraktijken komt standaard een praktijkondersteuner jeugd (POJ) die gaat zorgen voor een soepele aansluiting tussen huisartsenzorg, jeugdzorg en voorliggende (buurt)voorzieningen zoals jeugd- en jongerenwerk.

• In de jeugdzorg is het cruciaal problemen snel op te sporen en meteen in actie te komen. Daarom kiezen we daar waar dat mogelijk is voor vrij toegankelijke hulp, bijvoorbeeld bij vechtscheidingen.
• We gaan door met het slopen van de marktwerking in de jeugdzorg. Betere jeugdzorg komt immers niet door concurrentie tussen meer dan 200 zorgbedrijven maar door samenwerking tussen gemeente en een kleiner aantal serieuze aanbieders.
• Bekostiging op basis van lumpsum is een goede manier om samenwerking tussen zorgverleners en gemeente en zorgverleners onderling te verstevigen, als opmaat naar daadwerkelijk buurt- en mensgerichte bekostiging.

Iedereen gelijk, iedereen doet mee.

• We accepteren in Heerlen geen enkele vorm van discriminatie. Niet op basis van geloof of huidskleur, niet op basis van geaardheid, niet op basis van handicap. En ook niet op basis van klasse.
• We voeren een actief beleid voor de acceptatie van seksuele geaardheden en seksekeuzes.
• Heerlen moet een inclusieve gemeente zijn. Ongeacht hun handicap moeten mensen volop kunnen meedoen in onze samenleving.
• Jongeren moeten de kans krijgen om voortdurend volwaardig mee te praten over onze stad, ongeacht hun leeftijd.

Leefbaarheid

• Mensen weten zelf heel goed wat er in hun eigen buurt moet gebeuren. Daarom betrekken we burgers bij het beheer en onderhoud van hun buurt.
• Op diverse plekken in onze gemeente zijn er grote problemen met kamerbewoning bij foute kamerverhuurders. Slechte woonomstandigheden, woekerhuren, concentraties van criminaliteit en overlast. Een deel van de huurders heeft niet de zorg die ze nodig hebben. Heerlen gaat nu starten met een nieuwe operatie Hartslag om dat aan te pakken. Handhaving van de gemeente tegen slechte woonomstandigheden, politie tegen criminaliteit en overlast. Zorg voor zorgbehoevende mensen. En woningcorporaties moeten ook voor deze mensen passende behuizing bieden, zodat ze niet van het ene huisjesmelkerspand naar het andere geduwd worden.
• Oude kerken en andere leegstaande gebouwen in buurten krijgen zoveel mogelijk een nieuwe invulling. Langjarig leegstaande gebouwen die overlast en verloedering aantrekken moeten worden opgeknapt of eventueel gesloopt. De kerk in Schaesbergerveld is een voorbeeld van dat laatste.

Veiligheid

• Met het maken van plannen om veiligheid op buurtniveau te organiseren is Heerlen een goede weg ingeslagen. Het is nu zaak de uitvoering op gang te brengen.
• De rol die buurtcoaches op dit moment vervullen door buurtveiligheid te vergroten met behulp van mensen die dicht bij jongeren staan is een gouden greep. Wel moeten we ervoor zorgen dat we hun taken als gemeente uiteindelijk zoveel mogelijk zelf gaan uitvoeren. Bij voorkeur doordat onze eigen handhavers zich deze werkwijze eigen hebben gemaakt, of desnoods door de juiste mensen in dienst te nemen.
• In het centrum zorgen we voor een combinatie van voldoende en goed opgeleide toezichthouders en BOA’s.

Verkeer en vervoer

• We starten een nieuw experiment voor gratis openbaar vervoer voor specifieke groepen, zoals jongeren en ouderen die naar het centrum willen reizen.
• We willen graag een experiment met de parkeertarieven in Heerlen-centrum, als óók de ondernemers en vastgoedbazen meedoen.
• In de parkeertarieven rondom de binnenstad gaan we door met differentiëren. Wie bereid is ietsje verder te lopen betaalt daardoor minder.
• Buiten Heerlen-centrum voeren we nergens betaald parkeren in.
• Op verzoek van een buurt is het mogelijk vormen van vergunningparkeren in te voeren.
• Elke buurt moet per OV bereikbaar zijn. We trekken samen met bewoners op richting provincie en Arriva als buurten buiten hun schuld geconfronteerd worden met het verlies van hun busverbinding of resterende buslijnen die zo vol zijn dat de chauffeurs mensen moeten laten staan. Samen met de ervaringsdeskundigen als stewards, chauffeurs en reizigers confronteren we provincie en Arriva als de sociale veiligheid in de bus of de trein te wensen overlaat.
• Met name voor schoolgaande jeugd en ouderen zijn veilige fietsroutes letterlijk van levensbelang. We houden daarom de komende tijd de fietsroutes rond het centrum en bij de buitenring tegen het licht. Bij die laatste spreken we ook nadrukkelijk de provincie aan op haar verantwoordelijkheid.
• Een snelle en goede treinverbinding met Aken biedt enorme kansen voor bijvoorbeeld werk, ondernemen, winkelen en cultuur. Daarom zetten we ons maximaal in om deze verbinding zo snel mogelijk te realiseren.
• Goederenvervoer over het spoor zorgt soms voor onevenredig veel overlast voor buurtbewoners en in extreme gevallen ontstaan zelfs gevaarlijke situaties. Daarom houden we het aantal vervoersbewegingen scherp in de gaten en komen we waar nodig direct in actie.

Ruimte voor buurtinitiatieven

De afgelopen jaren zijn heel positieve ervaringen opgedaan met het geven van ruimte en ondersteuning aan buurtbewoners om zelf initiatieven te ontplooien, de “Gebrookerbos”-aanpak. Ook op gemeentelijke grond. Voorbeelden daarvan zijn de paardenwei op het voormalige voetbalveld in Mariarade, bewoners van Vrieheide die zelf parkeerplaatsen voor hun woningen aanlegden, en de bewoners van de Kloosterkoolhof die terrein van een voormalige school deels bij hun eigen tuin konden voegen, en er deels een gezamenlijke tuin van maakten. Zulke initiatieven moeten nog meer gesteund worden, temeer omdat ze óók financieel beter zijn dan de oude bureaucratische aanpak die initiatieven juist ontmoedigde.

Sibelco
Al meer dan 40 jaar wint Sibelco (vroeger Sigrano) zilverzand in de groeve pal naast het beschermde natuurgebied de Brunssummerheide. De laatste 20 jaar heeft dit Belgische bedrijf met de zandwinning naar schatting 100 miljoen euro verdiend. De huidige vergunning loopt af in 2020. Volgens deze  vergunning is Sibelco verplicht om het gebied in 2020 heringericht open te stellen. Sibelco wil echter een nieuwe vergunning om nog langer door te gaan met de zandwinning. Daarom is er de laatste jaren tussen verschillende partijen gesproken over een nieuw herinrichtingsplan, dat moest kunnen voldoen aan een breed draagvlak in de omgeving. Aan tafel zaten hierbij Sibelco (eigenaar van de grond), de provincie als vergunningverlener, de gemeenten Heerlen en Landgraaf op wiens grondgebied het groevegebied van Sibelco ligt en Natuurmonumenten, die het gebied straks moet gaan beheren.

Volgens dit herinrichtingsplan oftewel Plan van Transformatie, zou Sibelco tot 2035 mogen doorgaan met de zandwinning en ook de laatst overgebleven Mijnsteenberg van de ONIV zou hierbij grotendeels mogen worden afgegraven. Voor dit plan is geen draagvlak in de omgeving, omdat de mensen genoeg hebben van de overlast.  De SP ondersteunt al jaren de verschillende groeperingen, die strijden voor het behoud van deze mijnsteenberg, omdat ook wij  vinden dat de berg in de huidige staat behouden moet blijven. De mijnsteenberg is een herinnering aan het mijnverleden, onderdeel van een prachtig natuurgebied en een buffer voor de buurt tegen overlast van de afgravingen in het groevegebied. Bovendien kan afgraving van de mijnsteenberg juist tot risico’s voor de volksgezondheid leiden door het mijnafval dat in de berg verscholen ligt.   

Tijdens een historische raadsvergadering in november 2017 heeft de gemeenteraad van Heerlen onder aanvoering van de SP tegen dit herinrichtingsplan gestemd. Tevens is toen een SP-motie aangenomen, waarin staat dat de mijnsteenberg niet mag worden afgegraven en dat Sibelco uiterlijk in 2025 de groeve heringericht moet opleveren. Onze regio heeft namelijk grote behoefte aan een gebied met waterrecreatie. Hierdoor zou ook het kwetsbare bronnengebied van de Roode Beek op de Brunssummerheide ontlast kunnen worden. Dit brengt ook nieuwe werkgelegenheid met zich mee. Wij zullen ons de komende jaren, samen met de omwonenden, blijven inzetten om zo snel als te komen tot een nieuw herinrichtingsplan, dat wel kan rekenen op een breed draagvlak, zowel politiek als in de omgeving. En hoe dan ook: de mijnsteenberg blijft staan!

De gemeente Heerlen kan er op allerlei manieren aan bijdragen dat mensen in onze stad aan de slag kunnen en zich verder kunnen ontwikkelen. Voor mensen in een uitkering is echt werk met een goede beloning de snelste weg uit de armoede. Reden genoeg om hard te bouwen aan een stevige economische structuur in Heerlen en Zuid-Limburg. Als gemeente hebben we daarbij niet zo veel macht als we zouden willen. Maar we kunnen in samenwerking met onderwijs, bedrijfsleven en andere overheden wel degelijk sturen.

De afgelopen jaren zijn we daarin bijzonder succesvol  geweest. Vanaf 2012 is de ontwikkeling van het aantal mensen in de bijstand ieder jaar veel gunstiger geweest dan het landelijk gemiddelde. En toen VDL gelukkig weer veel meer mensen nodig had, stak Heerlen met kop en schouders uit boven de andere Limburgse gemeenten met het aantal mensen dat vanuit de bijstand bij VDL aan de slag ging. Heerlen had immers in de jaren daarvoor via de Heerlense sociale dienst flink in mensen geïnvesteerd die in andere gemeenten vaak als kansloos aan de kant waren geschoven. Zodra VDL kansen bood, hebben we in Heerlen meteen creatief en met oog voor de individuele achtergronden mensen in de bijstand benaderd en kansen gegeven.

Nu er sprake is van een opbloeiende economie willen we die aanpak óók in andere sectoren toe te passen. Het Werkgevers Service Punt kan daarbij een belangrijke rol spelen.

Voor mensen die nog niet direct zelfstandig naar een reguliere baan kunnen, heeft Heerlen ook al enkele jaren werkbedrijf Werk voor Heerlen. Waar mensen, anders dan bij andere gemeenten, niet met behoud van uitkering maar voor het (hogere) minimumloon werken. Vaak kunnen mensen daarna doorstromen naar een reguliere baan met een hoger loon.

Wat de Heerlense SP betreft gaat Werk voor Heerlen fors groeien in de komende jaren.

Via Baanbrekend Werk wordt vooral gewerkt aan de reïntegratie van mensen die eerder vaak veel problemen hebben gehad. Niet productief werk  maar reïntegratie staat daarbij voorop.  Die aanpak is zeer succesvol en wordt doorgezet. We korten de maximale periode van reïntegratie in, zodat mensen niet blijvend in een re-integratie-proces zitten. We houden, waar mogelijk, vast aan de 1 euro-regeling.

De afgelopen jaren heeft de rijksoverheid op een schandalige manier het mes gezet in de sociale werkvoorziening. Sedert 2015 zijn de Sociale Werkplaatsen zelfs helemaal op slot voor nieuwe instroom van mensen met een beperking. En de bedragen die gemeenten per werkplek krijgen om de nog bestaande Sociale Werkplaatsen overeind te houden zijn drastisch gekort. Heerlen heeft weer laten zien een sociale gemeente te zijn door de tekorten die daardoor ontstonden niet af te wentelen op de mensen maar door er ieder jaar miljoenen euro’s uit eigen zak bij te lappen.

De belofte van de rijksoverheid dat mensen met een beperking voortaan een (gesubsidieerde) baan in het bedrijfsleven zouden kunnen krijgen is vals gebleken. Het nieuwe kabinet maakt het nog bonter. Zij willen deze mensen voortaan niet meer tenminste het minimumloon geven, maar hoogstens het bijstandsminimum dat meestal veel lager is.

De SP vindt dat de gemeente de komende jaren ook voor nieuwe instroom zo nodig ‘beschutte’ werkplaatsen moet bieden. En mensen die via de gemeente Heerlen naar plekken in het bedrijfsleven worden bemiddeld moeten in Heerlen toch tenminste het minimumloon verdienen.

Bij het aantrekken van bedrijven naar onze stad en regio moeten we allereerst er voor zorgen dat we bedrijven die al een belangrijke bijdrage aan de stad leveren blijven ondersteunen. Bij het naar de stad trekken van nieuwe bedrijven gaan we systematisch op zoek naar bedrijven die passen bij het opleidingsniveau van onze inwoners.

• We proberen gericht bedrijven die passen bij het opleidingsniveau van onze beroepsbevolking naar Heerlen te halen. Aangezien onze stad veel arbeiders kent, richten we ons met name op sectoren als bouw, logistiek, techniek en zorg.
• Heerlen ligt in het hart van Europa, in misschien wel de sterkste economische regio’s ter wereld. We gaan nog intensiever samenwerken met Aken en helpen bedrijven en inwoners van onze stad bij het ‘oversteken’ van de grens.
• De vergrijzing van de regio en de behoefte aan zorg biedt economische kansen. De opzet van een sectorplan zorg biedt de mogelijkheid om mensen, net zoals eerder bij de NedCar-aanpak, goed werk in de zorg te bieden. Eerder liet ook al de Zorgacademie zien dat samenwerking tussen het ziekenhuis, psychiatrische zorg, en ouderenzorg nieuwe kansen biedt.
• We houden vast aan gemaakte afspraken op het gebied van detailhandel: geen winkels ‘in de wei’. De gemeente verzet zich tegen het ontstaan van nieuwe terreinen voor detailhandel
• De gemeente spant zich in om de Brightlandcampus rond slimme diensten die ontstaan is naast het ABP verder uit te bouwen en stimuleert de samenwerking tussen bedrijven, kennisinstellingen, onderwijs en overheid op het gebied van financiën en administratie zodat er nieuwe producten en nieuwe werkgelegenheid zal ontstaan op dit gebied.
• De vergrijzing van Heerlen en de behoefte aan zorg biedt economische kansen voor de ontwikkeling van technisch-medische producten en logistiek. De gemeente stimuleert deze sector bij de verdere ontwikkeling in Heerlen.

Op diverse plekken in onze stad bevinden zich bedrijven die actief zijn op het terrein van ‘creatieve industrie’. Ruimte is er genoeg maar de gemeente moet meer investeren in de ontwikkeling van de sector. Belangrijk is dat de stad investeert in kunst, cultuur en erfgoed. Zij bieden kansen voor de creatieve industrie.

• De gemeente werkt meer samen met creatieve ondernemers en biedt voldoende capaciteit - met verstand van zaken - om de sector te versterken
• We stimuleren samenwerking tussen de verschillende beroepsgroepen in de creatieve sector: van creatief vakmanschap tot programmeur
• We stimuleren samenwerking met andere sectoren als zorg, smart services, detailhandel, ICT
• We stimuleren samenwerking met kennis- en onderwijsinstituten, bedrijven en bv. het designlab in Kerkrade.

Aan het werk

• Heerlen loopt sinds 2012 voorop bij het aan het werk helpen van mensen vanuit de bijstand. Daar gaan we mee door. Niet vrijblijvend, maar door zoveel mogelijk mensen te ondersteunen om stappen naar voren te laten maken. Of er dan ook voldoende banen zijn hangt ook af van economische ontwikkelingen. Maar aan ons mag het niet liggen.
• Voor mensen die vanwege hun beperkingen geen reguliere baan kunnen hebben moeten er voldoende aangepaste werkplekken zijn. Landelijk is er door het vorige kabinet op een schandalige manier bezuinigd op de sociale werkvoorziening. Die is ‘op slot gegaan’ voor nieuwe mensen en op het bedrag per werkplek is draconisch bezuinigd En het nieuwe kabinet wil gehandicapten die in ‘gewone bedrijven’ werken zelfs minder dan het minimumloon laten verdienen (zogeheten loondispensatie). Daar vechten we tegen. Maar hoe dan ook laten we deze mensen niet barsten. Zo nodig uit eigen middelen zorgen we dat er ook voor nieuwe mensen voldoende beschutte werkplaatsen zijn. En voor mensen met een beperking die via de gemeente Heerlen in ‘gewone bedrijven’ gaan werken moeten daarvoor tenminste het minimumloon ontvangen.

Inkomen

• Armoede gaat te vaak van generatie op generatie. We moeten er alles aan doen om deze vicieuze cirkel te stoppen.
• Veel Heerlenaren zijn aangewezen op financiële steun door de gemeente. Binnen de beperkte mogelijkheden en bevoegdheden die de gemeente heeft zijn de Heerlense voorzieningen al heel ruim. Met de nadruk op het bestrijden van kinderarmoede. Daar gaan we mee door.

• We zijn voor basisbanen, maar niet voor een basisinkomen. Het is namelijk heel onrechtvaardig om de advocaat en arts extra geld te geven dat ze niet nodig hebben en de allerarmsten daardoor juist minder. Wel zijn we voor basisbanen: banen die van grote maatschappelijke waarde zijn, maar door het rijk of door bedrijven wegbezuinigd zijn. Werk zoals dat binnen werkbedrijf Werk voor Heerlen wordt georganiseerd. We doen er alles aan om Werk voor Heerlen fors uit te breiden.
• Regelarme bijstand nu! Mensen in de bijstand hebben te maken met volstrekt zinloze regels. Verplichtingen die voor een deel van hen zinloos zijn. Kortingen van kleine bijverdiensten, die mensen juist ontmoedigen om voor tenminste een deel in hun eigen levensonderhoud te voorzien. Ook die regels zijn door het rijk voorgeschreven, het beetje ruimte dat Heerlen heeft wordt al benut. In de komende periode moeten we daarvoor meer ruimte eisen, en waar mogelijk ook over de landelijke grenzen heen gaan.

Onderwijs kan álles betekenen voor de kansen van kinderen in het leven. Wie goed onderwijs geniet, blijkt later vaak gezonder, gelukkiger en succesvoller. Daarom moeten we er in Heerlen voor zorgen dat ieder kind naar school kan gaan, desnoods met de nodige zorg en ondersteuning. Dat begint al in de peuterspeelzaal of kinderopvang, waar we kinderen taal- en andere ontwikkelingsachterstanden signaleren en er direct mee aan de slag gaan. Daarna zorgen we voor zoveel mogelijk doorlopende leerlijnen, zodat kinderen optimaal profiteren van hun tijd op school.                      

Passend Onderwijs en jeugdzorg zijn steeds meer met elkaar verbonden. Leerlingen krijgen vaak zowel op school als daarbuiten ondersteuning. Tegelijkertijd bezuinigde het rijk de afgelopen jaren op beide. Daarmee is integratie van Passend Onderwijs en jeugdzorg de komende jaren zowel inhoudelijk als financieel geen optie maar pure noodzaak.

• Het vertrek van Arcus College en Hogeschool Zuyd uit het centrum is een verlies voor een levendige binnenstad. Daarom blijven we met beide instellingen in gesprek over onderwijsaanbod in het centrum. Op de lange termijn spannen we ons in om beide scholen weer in het centrum gevestigd te krijgen.
• Het Heerlense leerplichtbureau is door haar pro-actieve aanpak een voorbeeld voor de rest van de provincie. De komende jaren blijven we in die aanpak investeren.
• Door het beleid van de afgelopen jaren heeft in Heerlen ieder kind nu een school op loopafstand. De komende jaren zetten we in op het verhogen van de kwaliteit van schoolgebouwen. We geven prioriteit aan scholen waar veel kinderen met achterstanden zitten.
• We bouwen snel de BMV’s in Hoensbroek-Zuid en Heerlerbaan af.
• De renovaties van basisscholen Gerardus Majella (Heksenberg), Martinus (Welten) en Mijn Spoor (Rennemig) voeren we direct uit.
• In de meeste peuterspeelzalen en in de kinderopvang wordt gewerkt aan het verkleinen van taalachterstanden. Heerlen zal ouders met kinderen met een taalachterstand actief blijven benaderen om hen een plek te bieden met een taalstimuleringsprogramma.
• Mensen met een laag inkomen betalen géén eigen bijdrage voor de peuterspeelzaal. Zo stimuleren we dat álle kinderen peuterspeelzaal of kinderopvang bezoeken.
• Het Sint Janscollege wordt de komende jaren opgeknapt. Hierbij is er extra aandacht voor onderwijsinnovatie en duurzaamheid.
• Basisschool Sint Tarcisius in Aarveld / Bekkerveld verdient een beter gebouw dan de twee sterk verouderde gebouwen waarin de school nu gehuisvest is. Bovendien heeft de school aangegeven voor haar inhoudelijke ambities graag onder- en bovenbouw én de peuterspeelzaal onder één dak te willen huisvesten. Dat kan binnen het ruime budget dat daar nu voor staat op de locatie Aarweg. De locatie oude HTS aan het Bekkerveld is eveneens een mooie locatie maar wel aanzienlijk (ca. 3 miljoen) duurder. Uitgangspunt voor de SP is een moderne en goede huisvesting van Tarcisius maar zonder meerkosten die ten koste van andere scholen gaan.
• Op alle middelbare scholen is nu al een schoolmaatschappelijk werker, hij of zij is de directe verbinding met de jeugdzorg. Dit moeten we verder uitbouwen zodat steeds meer jeugdzorg op school zal worden aangeboden: laagdrempelig en dichtbij.
• We zorgen dat kinderen van jong tot oud, van peuterspeelzaal tot mbo zoveel mogelijk op school al zoveel mogelijk toegang krijgen tot zorg en ondersteuning. Zo zijn we er snel bij als er een zorgvraag is en voorkomen we schooluitval en onnodige verergering van problemen.
• PeuterOpvang Heerlen voert in alle buurten voorschoolse educatie uit. In buurten met veel achterstandsleerlingen wordt op school ook vroegschoolse educatie aangeboden. Ouders worden hierbij zoveel mogelijk betrokken.

Sportdeelname is belangrijk. Voor goede gezondheid en ontspanning maar ook voor de sociale samenhang. Het belang van sport is gediend met sterke verenigingen en goede en veelgebruikte accommodaties. De beweging die de gemeente Heerlen de afgelopen jaren heeft gemaakt naar minder, maar sterkere buitensportaccommodaties, was noodzakelijk.

Specifiek voor kinderen zijn kwalitatief goede speeltuinen en dynamische scoutinggroepen van belang om samen met vriendjes en vriendinnetjes te kunnen spelen en ontwikkelen.

Terwijl haast alle andere gemeenten het schoolzwemmen afgeschaft hebben, heeft Heerlen na lang aandringen door de SP, het schoolzwemmen juist weer ingevoerd. Met groot succes. De deelname van de Heerlense basisschoolleerlingen is hoog. Alle kinderen kunnen een zwemdiploma halen en de extra beweging is goed voor de kinderen die meedoen. Het schoolzwemmen dient de komende jaren voortgezet te worden.

• Naast de gemeentelijke subsidiëring en facilitering van sportverenigingen en accommodaties, is het van belang dat Heerlenaren zo weinig mogelijk door financiële drempels belemmerd worden bij sportdeelname. Voor kinderen is dit extra belangrijk.
• Voor de SP blijft deelname aan het Jeugdsportfonds essentieel, zodat elk kind mee kan blijven doen.

Speeltuinen en scouting

• Speeltuinen hebben de afgelopen jaren de ruimte gekregen om zelf keuzes te maken binnen hun stadsdeel. De besturen hebben daarbij laten zien deze verantwoordelijkheid goed aan te kunnen. Daarom blijven we hen op dezelfde wijze subsidiëren.
• De scoutinggebouwen zijn de afgelopen jaren allemaal op een acceptabel kwaliteitsniveau gebracht. Groepen doen dit onderhoud voortaan zelf en krijgen om die reden een fors hogere subsidie per lid. Dit houden we in stand.
• We stimuleren actief (ook financieel) samenwerking tussen scoutinggroepen en gezamenlijke activiteiten in stad en regio.
• Scouting hoort ook thuis in Heerlerheide. Samen met de nieuwe scoutinggroep daar zorgen we dat er een passende accommodatie komt, met voldoende buitenruimte.

Zwemmen

• We bouwen de komende jaren een nieuw zwembad in of bij het centrum.
• Een bijzondere kans is dat we de komende jaren ook verder bouwen aan het verhaal van Romeins Heerlen. Dit biedt kansen.
• Zoveel mogelijke kinderen – rijk of arm – moeten een zwemdiploma kunnen halen. Schoolzwemmen blijft dus.
• Otterveurdt blijft hét zwembad voor Parkstad-Noord. De komende jaren bekijken we hoe we dit bad kunnen moderniseren.

Regie over ons centrum

In het verleden liet de politiek het te vaak gebeuren dat projectontwikkelaars bepaalden wat er in ons centrum gebeurde. Oude gebouwen werden gesloopt en wat er voor terugkwam was vooral (financieel) gunstig voor de ontwikkelaars maar niet van waarde en niet duurzaam voor onze stad. Dat mag nooit meer gebeuren. Onze stad is er voor mensen: om te wonen, leven en beleven - niet voor de winsten van vastgoedbazen.

Meer groen

Ons stadscentrum schreeuwt om meer levendigheid. Meer wonen, meer bomen, meer planten, meer gras, meer bloemen, meer water. En minder overbodige vierkante meters kantoor en winkel. Het Aambos ligt bovendien op een steenworp afstand van onze binnenstad en heeft alles in zich een levendig Heerlens stadspark te worden. Initiatieven die hierin passen zullen we van harte steunen.

Hierover zijn ondertussen belangrijke besluiten genomen, er is ook geld beschikbaar, nu is de tijd voor daden.

Meer water

Van oudsher was er water in het centrum van Heerlen. Helaas is dit in het verleden allemaal overkluisd of omgeleid. Toch is water één van de makkelijkste manieren om beweging, leven en gezelligheid in onze stad terug te brengen. We halen het water dus terug de stad in.

Kantoor- en winkelruimtes anders gebruiken

In heel Nederland neemt het aantal winkels af. Online winkelen neemt een enorme vlucht. Uiteindelijk zullen er zo goed als zeker minder winkels zijn. Lege panden die niet opnieuw als winkel kunnen worden gebruikt, kunnen wellicht worden omgebouwd tot woning, atelier of restaurant.

Meer kleine initiatieven

Veel Heerlenaren herinneren zich nog de beelden van alledaagse mensen (georganiseerd door de Vrouwen laten Heerlen glimlachen), olifantjes en prachtige mozaïekbankjes die enkele jaren geleden beurtelings in onze stad verschenen. Allemaal initiatieven van Heerlenaren die hun stad willen opvrolijken. De komende jaren willen we veel meer van dat soort initiatieven ondersteunen én als gemeente zelf in initiëren. Dit biedt ook extra kansen om lokaal talent te ondersteunen: denk aan het Vuur van Heerlen (Lotte Walda) maar ook aan spontane of georganiseerde mini-optredens of kunst-op-straat.

Meer wonen

Het centrum van Heerlen is voor een groeiende groep mensen een aantrekkelijke plek om te wonen. Helaas is het vaak lastig om een goede woning in Heerlen-centrum te vinden. Daarom moeten er de komende jaren fors meer woningen worden gerealiseerd in ons centrum, van sociaal tot hoger segment en van jonge gezinnen tot ouderen. Met name plekken waar nu nog kantoren of winkels staan kunnen interessante plekken zijn voor nieuwe woningen.

Een stap vóór Streetwise

In het centrum komt een experimenteerruimte. Een ingerichte winkel- en/of horecaplek waar ondernemers drie tot zes maanden hun nieuwe concept en product kunnen uitproberen. De gemeente zorgt voor ondersteuning aan de starters op weg naar zelfstandig ondernemerschap. Als je concept werkt dan open je een echte winkel in het centrum. Het stimuleert ondernemerschap, verbetert leegstaande plekken in het centrum en de centrumbezoeker krijgt er een steeds weer verrassende, experimentele plek bij.

Horeca in het centrum

Het is goed nieuws dat de Heerlense binnenstad steeds meer horeca aantrekt. Leuke koffiebarretjes, hippe eettentjes en lunchrooms en zelfs een boksstudio. Ze schieten als paddenstoelen uit de grond de laatste jaren. Met name vernieuwende, kleine concepten van lokale ondernemers verdienen steun én oprechte aandacht van de gemeente.

Vijf Pleintjes definitief goed inrichten

De inrichting van de Vijf Pleintjes wordt definitief verbeterd. Elk pleintje behoudt zijn eigen identiteit. Tot nog toe is er vooral gekozen voor incidentele inrichting en dit leidde tot allerlei nieuwe leuke activiteiten. Nu is het tijd voor een definitieve herinrichting en daarbij betrekken we alle initiatiefnemers.

Geschiedenis op straat

Met kleine, opvallende acties vragen we overal in ons centrum aandacht voor de rijke geschiedenis van onze stad. Kijkvensters, het inrichten van lege etalages door onze musea of via moderne technieken en virtuele werkelijkheid. Ook het openstellen van de Schelmentoren en de maquette van middeleeuws Heerlen op het Pancratiusplein passen hierin.

Heerlen Mijn Stad

Centrumorganisatie Heerlen Mijn Stad krijgt een duidelijke concrete taakomschrijving waarin de verbinding met de ondernemers een van de hoofdtaken wordt en maakt een meerjarenplan met duidelijke doelen. Wat we als gemeente beter zelf kunnen, doen we zelf zoals we dat deden tijdens Holy Moly in 2017.

Royal

De Royal wordt de komende jaren opnieuw ingevuld. Bij voorkeur een combinatie van premièrelocatie (grote zaal) en filmhuis (balkon).

Evenementen én woongenot

In het centrum gaan we voor levendigheid, maar we vergeten nooit dat het voor veel mensen vooral ook een prettige plek is om te wonen. Die balans zullen we ook de komende jaren bewaken.

Voor al deze initiatieven en ideeën geldt: succes is niet voor lafaards. Niet alles zal direct een groot succes zijn, maar wie bang is om te falen, zal nooit slagen.

De afgelopen jaren bouwden we verder aan de ‘smoel’ van Heerlen. Het Jaar van de Mijnen was een doorslaand succes: duizenden Heerlenaren waren betrokken bij honderden activiteiten over verleden, heden en toekomst van stad en regio. Heerlen stond voor het eerst in lange tijd bewust stil bij haar identiteit.

Daarmee paste het Jaar van de Mijnen ook perfect in een nieuw Heerlens elan, dat zijn wortels had in de Culturele Lente van de afgelopen jaren. Met sterke pijlers als het recordbrekende Parkstad Limburg Theater, het groeiende poppodium Nieuwe Nor en de opzienbarende en laagdrempelige Cultura Nova, Schunck en Cultuurhuis. Maar ook het Heerlen van streetart, muurschilderingen, experimentele kunst en de stad met ruimte voor wat nergens anders kan. Daar zijn we trots op en dat willen we de komende jaren verder uitbouwen. Tegelijkertijd is het nu ook zaak om steeds meer Heerlenaren te betrekken en lokaal cultureel te talent te ondersteunen zodat zij de sterren van de toekomst kunnen worden.

Cultuur

• We gaan voor veel meer muurschilderingen en streetart, met speciale aandacht voor streetart die het verhaal van onze stad op vernieuwende manieren vertelt. Van Romein tot Lange Jan. Van vallen en opstaan.
• Lokaal streetart-talent moet zich maximaal kunnen ontplooien. Dat betekent dat de gemeente zorgdraagt voor een goede balans tussen bekende artiesten en lokaal talent en zorgdraagt voor eerlijke vergoedingen en ondersteuning.
• De bibliotheek is een spil voor de ontmoeting, het gesprek en de verdere ontwikkeling van mensen. Daarom staat de SP voor een laagdrempelige bibliotheek: van taalvirtuoos tot laaggeletterde en van kookgek tot filosoof.
• Voor de muziekschool bestaat er steeds vaker een alternatief in de vorm van onderwijs op andere plekken zoals op scholen en thuis. Toch staat onze muziekschool voor kwaliteit. Daarom wordt het de komende jaren steeds belangrijker om zowel onderscheidend als laagdrempelig muziekonderwijs voor álle Heerlenaren aan te bieden.
• Kunst mag verrassen, vernieuwen en ingewikkeld zijn. Kunst begrijpen mag moeite kosten. Maar kunst moet ook altijd de verbinding zoeken. Een perfect voorbeeld is Cultura Nova, dat de afgelopen jaren met toegankelijke voorstellingen veel mensen trok maar haar bezoekers ook probeert te verrassen.
• Theater Heerlen is één van de grootste theaters van ons land. En terecht, zowel het programma als de almaar stijgende bezoekersaantallen mogen er zijn. De komende jaren bouwen we daarop door en verbinden we wat er in het theater gebeurt steeds meer met onze stad en haar buurten.

Erfgoed

• Kasteel Hoensbroek is het grootste waterkasteel van Nederland, gelegen in een prachtige omgeving nabij het centrum van Hoensbroek. Daarmee heeft het kasteel alles in zich om één van de grootste toeristische trekpleisters van ons regio te worden. Daarvoor is het wel nodig om de komende jaren te kiezen het kasteel: aansprekende tentoonstellingen (zoals de Bokkenrijders-tentoonstelling die binnenkort van start gaat) en het veel meer inzetten van gebouw en plek voor gemeentelijke representatieve doelen.
• Een vernieuwd Nederlands Mijnmuseum is de plek waar het unieke verhaal van onze regio verteld wordt. Het was niet eenvoudig en het heeft heel wat voeten in de aarde gehad, maar het is gelukt: de vernieuwing van het Nederlands Mijnmuseum komt er! Hét startpunt voor iedereen die in onze regio het verhaal van een fundamenteel deel van onze geschiedenis en onze identiteit wil ontdekken.
• De Zomer na de Mijnen wordt een reeks evenementen waarin we terugblikken op de periode ná de mijnsluitingen tot nu. Dat mag over de verassende schoonheid en rijkdom van de Heerlense recente geschiedenis gaan, maar ook over de confronterende duistere bladzijdes in onze geschiedenis. Van muziek tot muurschilderingen, van Femina tot Fellini. Van heroïne tot hartslag. Van stationstunnel tot Maankwartier. In ieder geval maken we gebruik van de succesfactoren van het Jaar van de Mijnen door maximale betrokkenheid van veel Heerlenaren te stimuleren.
• Wij willen dat de Mijnsteenberg van de ON-IV behouden blijft en onderdeel wordt van het zichtbaar maken van de mijngeschiedenis in onze regio.
• Het Romeins verleden van onze stad is ongekend rijk. Geen enkele stad in Nederland heeft een vergelijkbare schat aan Romeinse resten. Dat verdient een Romeins Museum dat zich kan meten met de beste historische musea in ons land.
• Het Romeinse badhuis van Heerlen is het grootste en best bewaarde Romeinse gebouw van Nederland. De komende jaren gaan we voor de bouw van een iconische overkapping die dit monumentale bouwwerk tot in lengte van jaren beschermd en toegankelijk houdt.
• In het Romeins Kwartier krijgen we de unieke kans om te laten zien hoe je geschiedenis op z’n Heerlens vertelt: toegankelijk, innovatief, soms confronterend en altijd verrassend. In de ruimtelijke ontwikkeling van dit deel van de binnenstad moet nadrukkelijk de brug geslagen worden tussen archeologie, immaterieel erfgoed, ondernemerschap en kunst.
• De komende jaren vindt de verhuizing plaats van ons stadsarchief naar de Christus Koningkerk in Vrieheide. Daarmee zorgen we voor een mooie herbestemming van een oude kerk én een laagdrempelig archief. Dat verdient navolging.
• Met veel kleine initiatieven maken we de rijke geschiedenis en waardevolle archeologie van onze stad zichtbaar.

De overstap naar duurzame energiebronnen zoals zonne- en bodemenergie is op den duur onvermijdelijk. Heerlen moet haar voorsprong op dit gebied vasthouden en verder uitbouwen, zodat onze bedrijven, onderwijsinstellingen en inwoners profiteren van die voorsprong.

–   Nieuwe energie moet óók voordeel bieden voor inwoners van onze stad. Daarom gaan we door met het zonnepanelenproject, waarbij iedereen direct kan besparen op z’n energierekening én bijdraagt aan duurzame energie. Met name ook huurders moeten kunnen meeprofiteren van de voordelen van zonnepanelen.

–   Windmolens accepteren we uitsluitend als ze geen onevenredige overlast veroorzaken én als de directe buurtbewoners profiteren van de opbrengsten.

–   Onze stad is in 2040 energieneutraal: dat betekent dat we evenveel energie opwekken als we nodig hebben. Dat vraagt om nieuwe initiatieven voor opwekking van groene energie én energiebesparing.

–   We zorgen dat alle gemeentelijke gebouwen energiezuinig worden. Op de daken leggen we zonnepanelen.

–   Energie die we niet zelf kunnen opwekken kopen we in de toekomst in bij energiemaatschappijen die zelf hun energie zoveel mogelijk duurzaam opwekken.

• Vergroening van gevels draagt bij aan een beter energieklimaat in onze stad en zorgt ook voor een betere opvang bij hevige wateroverlast.
• Met het Mijnwaterproject maakte Heerlen landelijk en Europees naam als voortrekker in de energietransitie. De prijswinnende techniek is uitzonderlijk innovatief en wérkt. Niet voor niets volgen technici uit heel Europa de ontwikkelingen die hier plaatsvinden. Het Mijnwater heeft aan klanten geen gebrek maar heeft financiering nodig om écht te kunnen doorgroeien, meer aansluitingen te realiseren en de energietransitie in Limburg een sprong vooruit te laten maken. We doen er alles aan om het Mijnwater op een groter (boven-regionaal) podium te laten ontwikkelen.

Afval is óók grondstof. Dat betekent dat we niet alleen ervoor moeten zorgen dat mensen gemakkelijk van hun afval afkomen maar ook dat we dat afval zoveel mogelijk hergebruiken. Datzelfde geldt ook voor bijvoorbeeld bouwmaterialen.

–   Door inzet van afvalcoaches helpen we iedereen te profiteren van ons steeds efficiëntere afvalbeleid. Wie niet weet dat hij kan besparen op z’n afvalrekening zal immers ook de prikkel om daarmee aan de slag te gaan minder voelen.

–   Veel afvalstromen zullen alleen nog maar kleiner worden. De komende jaren moet er een oplossing komen voor stromen die lastiger af te bouwen zijn, zoals luierafval. Er komen speciale regelingen voor mensen die hiermee te maken hebben, vanwege ziekte om omdat ze kleine kinderen hebben.

Een moedige stad verdient een stadsbestuur dat mensen in staat stelt uit te blinken en zich er bovenop te knokken. Een goed stadsbestuur stelt zich dienstbaar op ten opzichte van haar inwoners en ondernemers, is te alle tijden integer en zet zich in om alle Heerlenaren de best mogelijke kansen te bieden in het leven.

Parkstad Limburg = Oostelijke Mijnstreek!
Met het (voorlopig) niet doorgaan van de herindeling Heerlen-Landgraaf lijkt er voorlopig niets te gaan veranderen in de bestuurlijke versnippering van de voormalige Oostelijke Mijnstreek. De uitdaging is kraakhelder: mensen in onze regio hebben te maken met enorme sociale achterstanden. De bewoners van onze regio zijn ongezonder, lager opgeleid en verdienen minder dan de gemiddelde Nederlander. Een sterke centrumstad in het hart van de Oostelijke Mijnstreek kan een machtig instrument zijn in de strijd tegen die achterstanden, zo bevestigden diverse onderzoeken de laatste jaren.

Een vanuit Landgraaf aangezette samenvoeging van Heerlen en Landgraaf kwam er niet. Dat is jammer. We kunnen ons echter niet permitteren om af te wachten en niets te doen. De dringende wens om de achterstanden via een veel sterkere herindeling blijft bestaan. Bij toekomstige herindelingsplannen is een zorgvuldige voorbereiding essentieel, om te voorkomen dat het opnieuw mis gaat.

Hoe dan ook moet de situatie veranderen. Immers, Heerlen blijkt nog steeds onvoldoende in staat haar rol als centrumstad waar te maken. Dit komt onder meer doordat veel regiogemeenten wel gebruik maken van de voorzieningen die Heerlen voor de hele regio verzorgt, zoals een sterk stedelijk centrum met een meer dan compleet cultureel aanbod, maar aan de andere kant elk gesprek over de versterking van centrumstad Heerlen afwijzen.

Als er geen herindeling komt, dienen de provincie en de rijksoverheid in ieder geval de centrumpositie van Heerlen zowel financieel als qua bevoegdheden te versterken.

Geen overbodige extra lagen
De gemeenschappelijke regeling Parkstad Limburg fungeert steeds meer als alibi voor andere gemeenten om de noodzaak tot herindeling te ontkennen. Bovendien vervult de Parkstad-organisatie een deel van de centrumstad-taken. Daarmee doet zij afbreuk aan de positie van de daadwerkelijke centrumstad. Daar komt bij dat deze bestuurslaag maar een beperkte democratische legitimatie heeft. Al met al is de tijd aangebroken om deze gemeenschappelijke regeling af te bouwen en taken onder te brengen bij Heerlen als centrumstad. Regiogemeenten kunnen vervolgens deze diensten inkopen bij de centrumstad. Ook het maken van concrete werkafspraken per onderwerp door verschillende gemeenten, zonder de constructie van een gemeenschappelijke regeling, kan een alternatief zijn.

Zo krijgt de Oostelijke Mijnstreek een stevige centrumstad die steeds beter in staat is om de sociale achterstanden in onze regio op alle fronten te bestrijden.

Digitale veiligheid
De afgelopen jaren bleek dit een belangrijk thema. De gemeente werkt voortdurend met persoonsgegevens van haar burgers en dient daarbij de grootst mogelijke zorgvuldigheid te betrachten. Een beetje veilig bestaat niet. We doen er alles aan om de privacy van onze burgers te beschermen.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen
Bij al onze opdrachten besteden we aandacht aan sociaal en duurzaam investeren (het zogenaamde social return on investment). De komende jaren komen we eindelijke tot een kader voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, zodat mensen, dier en maatschappij beter in plaats van slechter worden door het handelen van de overheid.

Topsalarissen
Geen overdetopsalarissen in de publieke sector. Als gemeente helpen we niet mee aan het betalen van veel te hoge salarissen voor bestuurders. Daarom korten we subsidies aan organisaties die direct (zorg)taken uitvoeren voor de gemeente met een bedrag ter hoogte van de overschrijding van de landelijke norm voor (overde)topbestuurders. In andere gevallen zetten we maximaal druk.

IBA
De SP gelooft dat IBA van meerwaarde kan zijn voor een aantal noodzakelijke grote veranderingen in onze stad en regio. IBA blinkt echter vooralsnog niet uit in communiceren, mensen betrekken, verbinden en het concretiseren van plannen. IBA kan nog steeds slagen maar dan zal IBA meer van de inwoners moeten worden en minder van de architecten en vastgoedsector. Dus: geen megalomane prestigeprojecten waar niemand op zit te wachten, zoals een Oloïde op de Wilhelminaberg, maar concrete projecten die belangrijke plekken in onze regio versterken, zoals meer groen, water en levendigheid in centrum van Heerlen. IBA zal moeten overtuigen met daden waar zoveel mogelijk mensen enthousiast over zijn. Dat kan door mensen te betrekken, trots te laten zijn en mee te laten doen. Dit alles binnen het huidige budget: er gaat geen cent extra Heerlens geld naar IBA.

Al sinds de SP in 2006 weer de grootste partij in raad en college is, werd door onze tegenstanders voorspeld dat dit de financiële ondergang van de gemeente Heerlen zou zijn. En dat de belastingen voor de burgers verhoogd zouden worden. Het tegendeel is gebeurd. Heerlen heeft het financieel niet makkelijk, en dat zal voorlopig ook wel zo blijven. Gezien onze grote sociale achterstanden kunnen we het ons ook niet permitteren veel geld ongebruikt te laten. Maar ieder jaar sinds 2006 is het toch weer gelukt een duidelijk sociale koers te varen én de begroting rond te krijgen. Waarbij de lasten voor de burger juist gedaald zijn. Van de duurste grotere gemeente van Nederland in 2006 is Heerlen nu een stad met een gemiddeld lastenniveau geworden. De gemeentelijke belastingen voor mensen met een eigen huis stegen veel minder dan de inflatie, voor huurders gingen ze zelfs fors omlaag

Ook in dit programma stellen wij weer een aantal eisen op sociaal gebied die in eerste instantie geld lijken te kosten. Maar de ervaring leert ook dat juist door investeringen op sociaal gebied de maatschappelijke kosten op termijn juist dalen.

Wie als een kip zonder kop bezuinigt op sociaal gebied moet op termijn juist meer betalen.. Wie investeert in goed sociaal beleid, boekt daardoor op termijn ook sociale winst. Omdat mensen minder zorg en ondersteuning nodig hebben.

Dankzij eerdere grotere investering in de re-integratie van mensen in de bijstand konden veel mensen bij NedCar gaan werken, en besparen we op de uitkeringskosten. Door de samenwerking en het geven van vertrouwen aan onze zorgcoöperatie sparen we op bureaucratie en “uurtje-factuurtje” zorg.

Dat neemt niet weg dat Heerlen het financieel ook moeilijk heeft doordat landelijke verdeelmodellen van geld voor zorg en uitkeringen haast altijd de problematiek van onze regio miskennen. Wij vechten er voor dat bij te stellen, maar zolang dat onvoldoende zoden aan de dijk zet, zullen we ook moeilijke keuzes moeten maken.

Dat is ons de afgelopen jaren gelukt, ook al deed het soms pijn. En met de SP aan het roer zal dat ook de komende jaren weer op een sociaal aanvaardbare manier lukken.

Zoveel mogelijk voorkomen wij daarbij lastenverhoging voor de burgers, zeker voor de mensen met de kleinere beurs. Maar wij doen geen valse beloftes over “nooit belastingverhoging”. Als wij moeten kiezen tussen kaalslag in de zorg of het verhogen van de belasting, kiezen wij liever voor belastingverhoging.

Des te belangrijker is het dan de lasten eerlijk te verdelen. Heerlen heeft momenteel gemeentelijke lasten waarbij de bedragen die voor iedereen gelijk zijn (afvalstoffenheffing, rioolheffing) tamelijk hoog zijn, en de lasten die hoger worden naarmate mensen in een groot huis wonen (de OZB) tamelijk laag. Wij bepleiten daarom een overheveling van lasten door lagere lasten aan de ene kant en hogere OZB aan de andere kant.

Wij stellen voor een kantelpunt in te bouwen. Dat betekent dat mensen met een eigen huis met een waarde onder dat punt hetzelfde of minder aan gemeentelijke lasten gaan betalen, en mensen met een duurder eigen huis meer. De sterkste schouders moeten de zwaarste lasten dragen.

Besparingen
Ook liggen er kansen voor besparingen. De wijze van inkopen via Stand-by en de nieuwe inkoop jeugdzorg brengen de kostenstijgingen van de afgelopen jaren eindelijk onder controle. Daardoor kunnen we kwalitatief even ambitieus blijven maar liggen er tegelijkertijd besparingsmogelijkheden die niet ten koste van kwaliteit gaan. De verwachting is dat bij effectief beleid de instroom niet alleen zal dalen maar zich ook meer naar lichtere vormen van zorg zal verplaatsen. Zo snijdt het mes aan twee kanten.

We gaan op volle toeren door met onze succesvolle begeleiding en ondersteuning van mensen zonder werk. Die bleek de afgelopen jaren succesvoller dan in welke andere gemeente in Limburg. Hoe meer mensen aan het werk komen, hoe beter dat is voor de Heerlense gemeentekas.

Ook het afbouwen van de Parkstad-organisatie (zie het vorige hoofdstuk) zal besparingen opleveren aangezien de kosten van de Parkstadorganisatie zullen vervallen en we als centrumstad de daadwerkelijke kosten van onze ambtelijke inzet kunnen doorberekenen aan afnemende gemeenten.

1.     Ron Meyer, Grasbroek
2.     Peter van Zutphen, Schaesbergerveld
3.     Yolanda Claessens, Palemig
4.     Jordy Clemens, Schaesbergerveld
5.     Chris Hesse, Douve Weien
6.     Anita Hendriks, Heerlerheide
7.     Olivia Mous, Schandelen
8.     Hans Gelissen, Hoensbroek Centrum
9.     Hilde Leeman, Mariarade
10.     Franck Peeters, Schaesbergerveld
11.     Sita Bottenberg, Meezenbroek
12.     Sedai Bayraktar, Musschemig
13.     Piet Brauer, Heerlerbaan
14.     Hannie Vaessen, Heerlen-Centrum
15.     Marianne van Oosterhout, Vrieheide
16.     Jan Küsters, Douve Weien
17.     Cynthia Smeets, Schaesbergerveld
18.     Bianca Wachelder, Schaesbergerveld
19.     Vincent Offermans, Heerlen-Centrum
20.     Bas Wetzelaer, Caumerveld
21.     Dominique Ducornez, Aarveld
22.     Henk van Vuuren, Schandelen
23.     Franco Piras, Passart
24.     Ben Tarici, Hoensbroek Centrum
25.     Wilma Mous, Molenberg
26.     Albert Kampermann, Heksenberg
27.     Cor Duijf, Douve Weien
28.     Hans Meijers, Molenberg
29.     Wim van Kempen, Mariarade
30.     Ron Winkens, Simpelveld
31.     Jeroen Hendriks, Heerlerheide
32.     Jan de Wit, Bekkerveld
33.     Riet de Wit, Bekkerveld

‘In Heerlen hebben we nooit iets voor niets gekregen. Onze stad is misschien niet de mooiste en zeker niet de rijkste, maar we kunnen wel de moedigste zijn! Voor elke meter vooruitgang zullen we knokken. Met veel optimisme.’